8 marca 1968 roku rozpoczęły się studenckie strajki na Uniwersytecie Warszawskim. Domagano się zaprzestania represji, solidaryzowano się z pisarzami, żądano przestrzegania konstytucji PRL. Aktyw robotniczy, milicja i ORMO spacyfikowały studentów na Krakowskim Przedmieściu i dziedzińcu UW. Aresztowano 45 osób, w tym m.in. Karola Modzelewskiego, Jacka Kuronia, Irenę Lasotę.
Zobacz i posłuchaj, co mówiła Irena Lasota w 50. rocznicę buntu studentów:
Jednym z punktów zapalnych stała się sprawa zdjęcia pod koniec lutego ze sceny Teatru Narodowego inscenizacji "Dziadów" Adama Mickiewicza, w reżyserii Kazimierza Dejmka. Reakcje widzów na antyrosyjskie kwestie i aluzje do aktualnej sytuacji w kraju spowodowały, że władze zawiesiły spektakl. Ostatnie przedstawienie odbyło się 30 stycznia 1968 roku. Bezpośrednio po zakończeniu spektaklu grupa młodzieży, z "komandosami" na czele, ruszyła pod pomnik Adama Mickiewicza na Krakowskim Przedmieściu z hasłem przywrócenia spektaklu. Do Sejmu skierowano petycję w tej sprawie, podpisaną przez kilka tysięcy osób.
"Dziady", wiec 8 i 11 marca, brutalna pacyfikacja
29 lutego 1968 roku przeciwko zdjęciu spektaklu zaprotestowali pisarze skupieni w warszawskim oddziale Związku Literatów Polskich. Władze odpowiedziały potępieniem działań pisarzy przez Komitet Warszawski PZPR oraz relegowaniem Adama Michnika i Henryka Szlajfera z Uniwersytetu Warszawskiego. Te posunięcia władz przyczyniły się do zwołania wiecu studentów 8 marca 1968 roku na Uniwersytecie.
Pokojowy wiec został brutalnie spacyfikowany przez oddziały Milicji Obywatelskiej, ORMO i tzw. aktyw robotniczy, co dało początek studenckim protestom w całym kraju. Studenckie demonstracje i strajki odbywały się we wszystkich ośrodkach akademickich. W kolejnych dniach dochodziło do starć z milicją.
im