Kiedy w styczniu 1863 roku wybuchło powstanie styczniowe, Aleksander Głowacki miał niespełna szesnaście lat. Był uczniem gimnazjum w Kielcach (w szkole tej pracował jako nauczyciel jego starszy brat Leon Głowacki), jednak nie tyle skupiał się na nauce, tylko na patriotycznym spiskowaniu.
Wstąpienie do oddziału powstańczego było więc dla Aleksandra naturalną konsekwencją wcześniejszej konspiracji. – On po prostu uciekł ze szkoły do powstania – opowiadał w Polskim Radiu Grzegorz Łęcicki, znawca twórczości Bolesława Prusa.
Aleksander walczył w różnych oddziałach: m.in. pod Kielcami u Dionizego Czachowskiego (weterana powstania listopadowego), na Podlasiu pod dowództwem Aleksandra Czarneckiego "Bończy", w formacji Dzieci Warszawskich u Ludwika Żychlińskiego. W maju 1863 roku wziął udział w bitwie pod Sobolewem, a na początku września – w potyczce pod Białką nieopodal Siedlec.
Pod Białką właśnie, jak opowiadała Polskiemu Radiu prof. Ewa Paczoska, Aleksander "nie tylko powąchał prochu strzelniczego, ale proch smalił mu oczy".
Jak wyglądały dalsze losy – rannego, aresztowanego, później osadzonego na kilka miesięcy w więzieniu – młodego Aleksandra? Jak to powstańcze doświadczenie wpłynęło na zdrowie (fizyczne i psychiczne) przyszłego pisarza? I dlaczego, jak mówili przed radiowym mikrofonem znawcy jego biografii, chciał się odciąć od wydarzeń z 1963-1964 roku?
Między innymi odpowiedzi na te pytania znajdzie użytkownik serwisu prus.polskieradio.pl.