Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Bartłomiej Makowski 19.01.2023

Niezwykłe odkrycie w Norwegii. Odnaleziono najstarszy na świecie kamień z pismem runicznym

Norwescy naukowcy poinformowali o odkryciu najstarszego na świecie kamienia runicznego, mogącego mieć nawet 2000 lat. Według archeologów nagrobny piaskowiec z inskrypcją, o wymiarach 31 na 32 cm, powstał kilkaset lat wcześniej niż inne znane tego rodzaju obiekty.

Jak podało Muzeum Historii Kultury w Oslo, datowanie radiowęglowe pokazuje, że znajdujący się na północny zachód od stolicy Norwegii grób w Hole z kamieniem runicznym pochodzi z lat 1-250 n.e.

- Sądziliśmy, że pierwsze kamienie runiczne pojawiły się w Norwegii i Szwecji w IV lub V stuleciu n.e., ale teraz okazuje się, że mogą być starsze i mogły powstać w czasach Jezusa Chrystusa - podkreśla prof. Kristel Zilmer z Muzeum Historii Kultury.

Nagrobek Idibery

Według ekspertki odkrycie "daje nowy wgląd w rozwój pisma runicznego i jego użycia we wczesnej epoce żelaza". Na kamieniu widoczny jest napis "idiberug".

- Tekst prawdopodobnie odnosi się do kobiety zwanej Idibera, a inskrypcja może oznaczać "za Idiberę" - uważa prof. Zilmer.

Pochówek z głazem runicznym odkryto w Hole jesienią 2021 roku podczas prac archeologicznych na cmentarzysku z epoki żelaza, prowadzonych w związku z rozbudową infrastruktury kolejowo-drogowej. Od tego czasu trwało datowanie znaleziska.

Czytaj także: 

W Skandynawii zachowało się kilka tysięcy głazów z inskrypcjami runicznymi, ale głównie z epoki wikingów. W Norwegii znaleziono tylko ok. 30 kamieni runicznych z okresu rzymskiego i wędrówki ludów (do ok. 550 roku).

Pismo runiczne używane było przez ludy germańskie. Do tej pory najstarszymi znanymi obiektami, które pokryte były pismem runicznym, były przedmioty (m.in. miecze, groty, sprzączki) odnalezione na duńskiej wyspie Fionia. Datowano je na II w. n.e. 

Najstarszy na świecie kamień runiczny, nazwany od miejsca odnalezienia Svingerudsteinen, zostanie udostępniony zwiedzającym Muzeum Historii Kultury w Oslo od 21 stycznia.

PAP/bm