W dniu 6 grudnia 2013 roku Sejm RP ustanowił rok 2014 Rokiem Jana Karskiego. 100. rocznica urodzin emisariusza Polskiego Państwa Podziemnego, jest jednocześnie kulminacją programu Muzeum Historii Polski pt. "Jan Karski. Niedokończona Misja".
100. urodziny Jana Karskiego >>>
- Nazwa "Niedokończona Misja" oddaje sedno sprawy wokół której chcemy się skupić. Ten żołnierz Podziemia, podporucznik września 1939 roku był jednym z wielu emisariuszy. Jednak jego misja charakteryzowała się empatią. Budujemy pomost pomiędzy tym, czemu się poświęcił, a tym, co ciągle towarzyszy nam w życiu publicznym - wyjaśnił Eugeniusz Smolar.
W nazwie zawarty jest też dramat Karskiego, o którym mówi się, że był człowiekiem, który chciał powstrzymać zagładę. - Jego życiorys, przedostawanie się do wolnego świata, żeby powiedzieć o dramacie na okupowanych ziemiach polskich jest sam w sobie bardzo tragiczny. Na dodatek, jak sam mówił, chciał ratować miliony, a nie uratował pojedynczego człowieka - dodała Ewa Juńczyk-Ziomecka, konsul generalny RP w Nowym Jorku.
W 1942 roku Jan Karski wyruszył w misję do Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Jednym z jego głównych zadań było poinformowanie aliantów o tragicznej sytuacji ludności żydowskiej pod okupacją niemiecką. Zbierając informacje na ten temat, dwukrotnie przedostał się do warszawskiego getta, a także do obozu przejściowego w Izbicy, z którego Żydzi kierowani byli do obozów zagłady. Spotkał się miedzy innymi z ministrem spraw zagranicznych rządu brytyjskiego oraz z prezydentem USA. Jednak dramatyczne apele emisariusza o ratunek dla narodu żydowskiego nie przyniosły rezultatów - większość rozmówców nie dowierzała jego doniesieniom lub je ignorowała.
HISTORIA w portalu PolskieRadio.pl >>>
Znaczenie misji Karskiego polegało na tym, że był pierwszym naocznym świadkiem zagłady Żydów i mógł powiedzieć "ja to widziałem”. To co przekazał, przekraczało jednak wyobrażenie jego rozmówców. "Ja nie mówię, że on kłamie. Ja w to nie mogę uwierzyć" - powiedział o relacji Karskiego sędzia Sądu Najwyższego USA i prezes Amerykańskiego Kongresu Żydów Felix Frankfurter. Natomiast w Londynie uznano, że jego przekaz jest elementem czarnej polskiej propagandy.
Zobacz serwis specjalny II wojna światowa >>>
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy Zuzanny Dąbrowskiej z Eugeniuszem Smolarem i Ewą Juńczyk-Ziomecką o Janie Karskim.
"Popołudnie z Jedynką" na antenie Jedynki od poniedziałku do piątku między godz. 15.00 a 19.00. Zapraszamy!
tj/kul