Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PAP
Sławomir Dolecki 21.06.2021

Czy szara strefa w Polsce w 2020 r. wzrosła? Danych brakuje, ale kryzys zawsze temu sprzyja

"Szara strefa w wyjątkowym, pandemicznym roku 2020 prawdopodobnie uległa powiększeniu. Wyniosła między 18 proc. a 20 proc." - napisano w raporcie "Przeciwdziałanie Szarej Strefie w Polsce 2020/21", opracowanym przez Global Compact Network Poland. Raport skomentowali szefowie resortu finansów, KAS oraz Totalizatora Sportowego, przedstawiając rozwiązania skutecznie wykorzystane do ograniczania tej części gospodarki.

"W ocenie ekspertów Global Compact Network Poland, szara strefa - rozumiana jako działalność o znamionach przestępczości gospodarczej - w wyjątkowym, pandemicznym roku 2020 prawdopodobnie uległa powiększeniu. Wynika to z generalnej zasady, zgodnie z którą w sytuacjach kryzysowych szara strefa ma tendencję wzrostową" - czytamy w raporcie "Przeciwdziałanie Szarej Strefie w Polsce 2020/21", opracowanym przez Global Compact Network Poland.

Działania ograniczające szarą strefę

Shutterstock pieniądze portfel 1200.jpg
Pensje płacone "pod stołem" nadal obecne w polskim biznesie. Kosztują sektor publiczny 17 mld zł rocznie

Autorzy raportu przyznają, że brak jest wiarygodnych danych, które mogłyby potwierdzić tezę o wzroście szarej strefy w ubiegłym roku.

"Brak jest danych liczbowych, które mogłyby potwierdzić powyższą tezę. W ostatnich latach, w zależności od metodologii i źródła, szarą strefę w Polsce szacowano między 12,4 proc. a 20 proc. Oceniamy, że w 2020 roku szara strefa w Polsce wynosiła między 18 proc. a 20 proc." - napisano.

Autorzy wskazali w swojej publikacji działania, które ich zdaniem przyczyniły się do ograniczenia wzrostu szarej strefy:

  • doskonalenie Jednolitego Pliku Kontrolnego,
  • wprowadzenie JPK_V7 oraz obowiązku stosowania kodów GTU w fakturach, które dotyczą towarów i usług najbardziej narażonych na nadużycia podatkowe,
  • zmiany w zakresie mechanizmu podzielonej płatności,
  • wprowadzenie obowiązkowego MPP dla faktur powyżej 15 tys. zł brutto, które dotyczą tzw. towarów i usług wrażliwych określonych w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług,
  • wprowadzenie kas fiskalnych online w wybranych sektorach gospodarki,
  • wprowadzenie fakultatywnych kas wirtualnych.

KAS jest wysoko oceniana

Według autorów opracowania opisane powyżej rozwiązania wzbogacają bazę analityczną Krajowej Administracji Skarbowej i pozwalają precyzyjniej identyfikować nieprawidłowości oraz odciążają uczciwych przedsiębiorców.

"Zdecydowana większość przedstawicieli branż dotkniętych zjawiskiem szarej strefy przyznaje, że powołanie Krajowej Administracji Skarbowej 1 marca 2017 roku wiele zmieniło w ściganiu przestępstw skarbowych i mafii gospodarczych. Krajowa Administracja Skarbowa jest wysoko oceniana i w sposób istotny przyczynia się do ograniczania przestępczości gospodarczej w Polsce" - czytamy w raporcie.

Co sądzi minister finansów o raporcie ?

-Zwalczanie szarej strefy było, jest i będzie jednym z podstawowych kierunków działań Ministerstwa Finansów i Krajowej Administracji Skarbowej – powiedział w poniedziałek minister finansów Tadeusz Kościński podczas prezentacji raportu „Przeciwdziałanie Szarej Strefie w Polsce 2020/21".

-Szara strefa to nieuczciwość i naruszenie zasad solidarności społecznej, to mniejsze wpływy podatkowe i zaburzenia funkcjonowania zasad zdrowej konkurencji, to również niedofinansowania usług publicznych, z których wszyscy korzystamy. Jej zwalczanie było, jest i będzie jednym z podstawowych kierunków działań Ministerstwa Finansów i Krajowej Administracji Skarbowej – powiedział minister finansów Tadeusz Kościński podczas prezentacji raportu.

Dodał, że w ciągu ostatnich kilku lat wielkość szarej strefy została zmniejszona.

-Oczywiście wszyscy zdajemy sobie sprawę, że szara strefa jest zjawiskiem, które w praktyce nigdy nie zanika całkowicie, a przestępcy stosują coraz nowsze sposoby unikania płacenia podatków. Stale monitorujemy i analizujemy obszar aktywności nieuczciwych podatników i przestępców podatkowych – powiedział Tadeusz Kościński.

Zapowiedział wprowadzenie kolejnych rozwiązań, których celem jest dalsze ograniczanie szarej strefy. Jako przykład wskazał e-fakturę, czyli elektroniczny system przesłania faktur do Ministerstwa Finansów, w ramach którego resort będzie zbierał i analizował faktury wydane w ramach transakcji między przedsiębiorcami oraz między przedsiębiorcami i konsumentami.

Jak walczyć z szarą strefą w Internecie ?

Wiceminister i szefowa KAS, Magdalena Rzeczkowska, mówiła w trakcie prezentacji raportu o sukcesach w walce z nielegalnym hazardem w Interencie.

-Analiza danych z lat 2016-202 pokazuje, że mamy trend spadku udziału szarej strefy w hazardzie. W 2020 ten udział spadł czterokrotnie, z 79,6 do 17,5 proc. W 2019 roku ten udział szarej strefy na rynku online ogółem w Polsce kształtował się poniżej średniej dla państw UE – powiedziała w poniedziałek Magdalena Rzeczkowska.

Jednym z narzędzi, jakich KAS używa w walce z nielegalnym hazardem, jest rejestr domen, do którego wpisuje się domeny oferujące gry hazardowe w sposób niezgodny z przepisami.

-W latach 2020-2021 prawie do rejestru zostało wpisanych blisko 6 tys. nazw domen, w skutek czego zablokowaliśmy ponad 14 tys. stron internetowych – dodała Rzeczkowska.

Dane o spadku udziału nielegalnego hazardu internetowego potwierdził Olgierd Cieślik, prezes Totalizatora Sportowego, który przywołał dane firmy H2GC, specjalizującej się w analizach rynku hazardowego.

-Generowany z kanałów online przychód legalny wynosi 78 proc., a więc jest to znaczący skok w porównaniu z 2016 r., kiedy legalny przychód wynosił zaledwie 20 proc. – powiedział Cieślik.

Dodał jednak, że trzeba się spodziewać wzrostu wartościowego przychodów szarej strefy w branży hazardowej. Zwrócił także uwagę na niekorzystne dla tego segmentu gospodarki skutki pandemii.


PolskieRadio24.pl, PAP, DoS