Jak przypomnieli w Dwójce Jerzy S. Majewski i Tomasz Markiewicz, autorzy albumu "Budujemy nowy dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945-1952", stolica Polski była niszczona w wieloletnim procesie. Ocenia się, że już we wrześniu 1939 roku jakieś 10 procent miasta leżało w gruzach. Pod koniec wojny, w styczniu 1945 roku, w lewobrzeżnej części Warszawy zniszczonych było około 80 procent budynków…
Mimo pojawiających się pomysłów, by… przenieść stolicę do innego miasta, podjęto decyzję o wielkiej odbudowie. W lutym 1945 roku powstaje Biuro Odbudowy Stolicy, tymczasem wiele prób podnoszenia z ruin budynków podejmują sami właściciele. W końcu lat 40., zaznaczali goście "Wybieram Dwójkę", zaczynają się spory o kształt Warszawy: ma być nowoczesna (w duchu socjalistycznym) czy przedwojenna?
Fot. Karol Pęcherski / APW / FORUM, materiały prasowe
– Chodziło nam o to, by pokazać proces odbudowy w sposób w miarę obiektywny, bez podlegania emocjom – że przyszli komuniści i zniszczyli zupełnie miasto czy też: że wspaniale je odbudowali, a Warszawa jest piękniejsza niż kiedykolwiek była – podkreślali autorzy albumu.
Publikacja "Budujemy nowy dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945-1952" jest pokłosiem wystawy poświęconej odbudowie Warszawy w latach powojennych, pokazywanej w warszawskim Domu Spotkań z Historią. Przedstawia on skalę zniszczeń i prezentuje zabytki, zarówno te odtworzone po II wojnie światowej, jak i te które znikły z pejzażu miasta już w trakcie odbudowy. Z ponad 120 fotografii stolicy wiele można obejrzeć po raz pierwszy. Zdjęcia pochodzą z archiwów: Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (w tym kolekcja fotografa Karola Pęcherskiego), FORUM, Polskiej Agencji Prasowej, Archiwum Państwowego m.st. Warszawy i Narodowego Archiwum Cyfrowego.
Wiele odbudowywanych kamienic staromiejskich dekorowano nowymi rzeźbami i malowidłami. Na zdjęciu montaż rzeźby nad portalem kamienicy przy ul. Piwnej 6. Płaskorzeźba dłuta Janiny Karwowskiej upamiętniającą "Gołębiarkę" - starą kobietę gnieźdzącą się w ruinach domu w 1945 roku. Fot. Zbyszko Siemiaszko/FORUM, materiały prasowe