Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Polskie Radio
Monika Bukowska 26.03.2015

Jan Paweł II pod Ścianą Płaczu

Chrześcijanie i żydzi. Mimo że tak mocno związani historią i kulturą przez wiele lat nie mogli znaleźć nici porozumienia. Wizyta Jana Pawła II w Ziemi Świętej w 2000 roku stała się cezurą poprawy ich stosunków.
Jan Paweł II przy Ścianie Płaczu w Jerozolimie, 26.03.2000Jan Paweł II przy Ścianie Płaczu w Jerozolimie, 26.03.2000PAP/picture-alliance /dpa
Posłuchaj
  • Ceremonia pożegnalna Jana Pawła II w Jerozolimie i podsumowanie pielgrzymki papieża do Izraela. Komentują ojcowie jezuici Wacław Oszajca i Dariusz Kowalczyk (PR, 2000)
  • Ściana Płaczu w Jerozolimie. O symbolice miejsca w audycji Katarzyny Kobyleckiej mówi ks. prof. Waldemar Chrostowski (PR, 1995)
  • Jan Paweł II i żydzi - audycja Karoliny Wichowskiej i Grzegorza Krakowskiego z cyklu "Sygnały dnia" (PR, bez daty)
Czytaj także

Podróż do Ziemi Świętej była dla Jana Pawła II niezwykle ważna. Papież odwiedził Jerozolimę, Betlejem, Nazaret – miejsca święte zarówno dla żydów, jak i chrześcijan. Wszystkim jednak zapadł w pamięć obraz Jana Pawła II modlącego się pod Ścianą Płaczu, który zgodnie z żydowską tradycją włożył swoją prośbę do Jahwe zapisaną na kartce w szczelinę muru. Był 26 marca 2000.

Kopuła
Kopuła na Skale i Ściana Płaczu, aut. Peter Mulligan (2005), Wikipedia/CreativeCommons

Starania o jedność
Papież Polak przez lata swojego pontyfikatu starał się o porozumienie wyznawców wielu religii. Jako pierwsza głowa Kościoła katolickiego 13 kwietnia 1986 roku przekroczył próg rzymskiej synagogi. Wówczas zwrócił się do żydów: Jesteście naszymi umiłowanymi braćmi i – można powiedzieć – naszymi starszymi braćmi.

W tym samym roku zorganizował Światowy Dzień Modlitw o Pokój w Asyżu z udziałem 47 delegacji kościołów chrześcijańskich i 13 religii niechrześcijańskich. Przez lata starał się o możliwość pielgrzymki do Rosji, co nigdy mu się nie udało.
Judaizm był dla papieża zawsze religią godną szacunku i tą, która stoi u podnóża chrześcijaństwa. Podczas pielgrzymki w 2000 roku Ojciec Święty utwierdził wszystkich, że rzeczywiście powziął sobie za cel dialog między religiami.

– Wszyscy używamy określenia "pontyfikat" od rzymskiego tytułu "pontifex", co dokładnie oznacza "budowniczy mostów" – przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie Piotr Krzysztof Kadlčik. – Moim zdaniem w jego przypadku mówienie o pontyfikacie jest najprecyzyjniejszym określeniem jego pracy.

Kartka

Na zdjęciu: Kartka w szczelinie Ściany Płaczu, aut. David Shankbone (23.03.2009), Wikipedia/CreativeCommons

Święte miejsce

Ściana Płaczu to jedyne pozostałości po Świątyni Jerozolimskiej. W X wieku p.n.e na szczycie wzgórza została zbudowana Świątynią Salomona. W VI w. p.n.e została zburzona przez Babilończyjów, ale niespełna po pół wieku w jej miejsce powstała tzw. Druga Świątynia. W 19 roku p.n.e. Herod Wielki podjął się jej renowacji i rozbudowy. Ściana Zachodnia (inaczej Ściana Płaczu) pochodzi właśnie z tego okresu.

Święte miejsce judaizmu odwiedzane jest przez miliony pielgrzymów z całego świata. – Ta ściana gromadzi wszystkich żydów niezależnie od ich zapatrywań i sposobu życia – mówił ks. prof. Waldemar Chrostowski w aud. Katarzyny Kobyleckiej w 1995 roku.  

– Przybywający tam pielgrzymi na karteczkach piszą swoje prośby, podziękowania, wyrażają swoje uczucia i wciskają je pomiędzy czcigodne kamienie – mówił gość Katarzyny Kobyleckiej. – Wydaje im się, że tam ta modlitwa jest jakby bliżej Boga niż gdziekolwiek indziej.

Jakie znaczenie ma dla żydów Ściana Płaczu? W audycji Katarzyny Kobyleckiej tłumaczy to ks. prof. Waldemar Chrostowski.

Znaczenie wizyty

W szczelinie Ściany Płaczu Ojciec Święty 26 marca 2000 pozostawił kartkę z prośbą o przebaczenie: Boże naszych ojców, Ty wybrałeś Abrahama i jego potomstwo, aby objawić swe Imię narodom. Jesteśmy głęboko zasmuceni postępowaniem tych, którzy w ciągu historii spowodowali cierpienia Twoich dzieci. Prosząc Cię o przebaczenie, chcemy zobowiązać się do prawdziwego braterstwa z narodami Przymierza.

Tekst modlitwy pozostawionej w Ścianie Płaczu pochodził z nabożeństwa pokutnego, odprawionego na początku Wielkiego Postu 2000 roku w Bazylice Watykańskiej. Wówczas Jan Paweł II wspólnie z kardynałami przepraszał Boga za winy popełnione na przestrzeni wieków przez Kościół katolicki.

Minister Haim Ramon, który był z ramienia rządu odpowiedzialny za przygotowanie wizyty Jana Pawła II w Izraelu powiedział, że naród żydowski nie może już więcej oczekiwać od papieża.

– To już nie jest ta sama Ziemia Święta – podkreślał o. Wacław Oszajca. – Po tej pielgrzymce tam się wiele zmieniło, zwłaszcza w ludziach.

Posłuchaj, jak komentowali 91. pielgrzymkę Jana Pawła II ojcowie jezuici: Wacław Oszajca i Dariusz Kowalczyk.

mb