8 lutego 1943 amerykańskie wojska zdobyły wyspę Guadalcanal.
Guadalcanal dla Japonii stanowiła bramę w kierunku Australii, Nowej Zelandii i Nowej Kaledonii. Dla Amerykanów powstrzymanie japońskiej ofensywy i zajęcie wyspy mogło oznaczać rozpoczęcie kontrnatarcia. Stąd zażarte walki o małą wyspę i lotnisko polowe, które zbudowali lądujący na niej Amerykanie.
Walki trwały długo. Od 7 sierpnia 1942 do 8 lutego 1943. Doszło do serii bitew morskich. W pierwszej z nich, bezpośrednio po amerykańskim desancie, eskadra japońskich krążowników zniszczyła przeważające siły aliantów. Udało się zatopić kilka krążowników, zadać poważne straty ludzkie. Nie osiągnięto jednak najważniejszego celu. Transportowce dotarły na brzeg.
Amerykanie wzmocnili swoje siły na wyspie. – Solą w oku Japończyków było lotnisko, z którego startowały amerykańskie myśliwce i bombowce. Trzeba było je zniszczyć – mówił prof. Paweł Wieczorkiewicz.
Doszło do dwóch niezwykle zażartych i okrutnych bitew morskich. Dwa razy zespoły japońskich okrętów atakowały lotnisko i dwa razy natykały się na chroniące je zespoły okrętów amerykańskich. W pierwszym doszło do wzajemnej masakry, w drugim przeważające siły amerykańskie pokonały Japończyków.
Straty, choć liczbowo porównywalne, były znacznie bardziej dotkliwe dla Japonii. Oba przemysły stoczniowe pracowały pełną parą, ale różnica potencjałów na korzyść Stanów Zjednoczonych była ogromna.
Walki o Guadalcanal to pierwsza, po Midway, wielka klęska strategiczna Japończyków na Dalekim Wschodzie.
Posłuchaj audycji z cyklu "Postacie i wydarzenia II wojny światowej".