Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio24.pl
Izabella Mazurek 09.08.2021

Edyta Stein - odważna kobieta w diabelskich czasach

9 sierpnia 1942 roku w komorze gazowej niemieckiego obozu śmierci Auschwitz II-Birkenau została zamordowana karmelitanka Teresa Benedykta od Krzyża (Edyta Stein). Była pierwszą Żydówką, która przeszła na katolicyzm i została wyniesiona na ołtarze.
Muzeum św. Teresy Benedykty od Krzyża Edyty Stein w LublińcuMuzeum św. Teresy Benedykty od Krzyża Edyty Stein w LublińcuK a o s pl/wikipedia

Przypadająca 9 sierpnia rocznica śmierci świętej jest w kościele katolickim dniem modlitw za ofiary Holokaustu.

Edyta Stein urodziła się w 1891 roku we Wrocławiu jako jedenaste dziecko pobożnej żydowskiej rodziny. Studiowała filozofię, historię i germanistykę na uniwersytetach we Wrocławiu i Getyndze.


Posłuchaj
15:23 W strumieniu czasu – Edyta Stein.mp3 W strumieniu czasu – sylwetka Edyty Stein. (PR, 8.08.2012)

Posłuchaj
40:35 W klubie Edyty Stein.mp3 Wrocławskie Towarzystwo im. Edyty Stein. (PR, 8.08.2012)

  

Kariera naukowa

Została asystentką profesora Edmunda Husserla z Uniwersytetu we Fryburgu Bryzgowijskim, twórcy ważnego nurtu filozoficznego – fenomenologii. Husserl pisał o niej: "Dr Stein zdobyła rozległe i głębokie wykształcenie filozoficzne, a jej kwalifikacje do samodzielnych badań naukowych i prowadzenia wykładów, nie ulegają kwestii. Jeżeli droga kariery uniwersyteckiej miałaby zostać otwarta dla kobiet, to mógłbym na bezwzględnie pierwszym miejscu i jak najgoręcej polecić ją jako kandydatkę do habilitacji".

Edyta Stein przyjaźniła się z polskim filozofem Romanem Ingardenem, który był świadkiem jej duchowych przemian.

Nawrócenie

W wieku 31 lat przeszła na katolicyzm. Jej chrzest miał miejsce 1 stycznia 1922 roku. Dziesięć lat później wstąpiła do zakonu karmelitanek i przyjęła imię - Teresa Benedykta od Krzyża.

Aresztowanie i deportacja do obozu w Auschwitz

2 sierpnia 1942 roku Edyta Stein została aresztowana przez niemieckie Gestapo w klasztorze karmelitanek w holenderskim Echt. 7 sierpnia zakonnica została deportowana do obozu śmierci w Auschwitz. W transporcie znalazła się jej siostra Róża, także karmelitanka. Wśród 986 osób znajdowało się kilkudziesięciu ochrzczonych Żydów.

Po selekcji na rampie do obozu skierowano 315 mężczyzn i 149 kobiet. Pozostałe 523 osoby, w tym Edytę Stein i jej siostrę Różę, Niemcy zgładzili 9 sierpnia 1942 roku w jednej z pierwszych komór gazowych w Birkenau.

Święta Teresa Benedykta od Krzyża

W 1987 roku Teresa Benedykta od Krzyża została beatyfikowana przez Jana Pawła II, a 11 lat później - 11 października 1998 roku - kanonizowana.

Wspominając z głębokim szacunkiem osobę Edyty Stein, Jan Paweł II mówił: - Jeszcze na kilka dni przed swą deportacją święta zakonnica odmówiła propozycji uratowania życia, odpowiadając: "Nie róbcie tego. Dlaczego miałabym być wyłączona? Czy sprawiedliwość nie polega właśnie na tym, abym nie czerpała korzyści z faktu mojego chrztu? Jeśli nie wolno mi podzielić losu moich braci i sióstr, moje życie byłoby - w pewnym sensie – zniszczone".

mk