Paestum to dawne miasto greckie, które znajduje się obok Neapolu. Zwane jest również Posejdonią. Założyli je w VII wieku p.n.e. starożytni greccy koloniści z miasta Sybaris.
Słynie ze znakomicie zachowanych trzech doryckich świątyń, które w jednym ze swoich esejów opisał m.in. Zbigniew Herbert. "Trzeba spędzić wśród kolumn przynajmniej jeden dzień, aby zrozumieć życie kamieni w słońcu. Zmieniają się one zależnie od pory dnia i roku. Rankiem wapień Paestum jest szary, w południe miodowy, o zachodzie słońca płomienisty. Dotykam go i czuję ciepło ludzkiego ciała. Jak dreszcz przebiegają po nim zielone jaszczurki" - pisał Herbert ("U Dorów").
Jedną nogą w grobowcu
Włoskie media podały, że podczas spaceru turyście utknęła noga w dość głębokim dole w ziemi. Postanowił mu się przyjrzeć. Ponieważ natychmiast uznał, że nie jest to zwykły otwór w ziemi, o znalezisku poinformował spotkanych funkcjonariuszy Gwardii Finansowej. Ci zaś wezwali pracowników urzędu nadzoru nad zabytkami z pobliskiego miasta Salerno. Rozpoczęto prace wykopaliskowe, w rezultacie których odnaleziono antyczny grobowiec z doskonale zachowanymi malowidłami na ścianach. Wewnątrz archeolodzy znaleźli m.in. pochodzącą z tego okresu wazę oraz inne przedmioty. W czasie poszukiwań, których zasięg poszerzono, odkryte zostały też trzy inne grobowce.
To nie pierwsze groby w Paestum. Od lat można tam zwiedzać tzw. Grobowiec Nurka, odkryty w 1968 roku. Chociaż kształt obiektu przypominał grobowiec, nie znaleziono w nim zwłok. Ściany komory pokryte są freskami, przedstawiającymi życie zmarłego. Jednym z najbardziej znanych jest tzw. Nurek z Paestum, być może najstarsze wyobrażenie skaczącego do wody człowieka. W Grobie Nurka odkryto także zestaw naczyń, jakie zwykle Grecy w tamtym czasie wkładali do grobu. Były to brązowe naczynia napełnione miodem oraz grupa naczyń attyckich. Dzięki owym naczyniom wydatowano obiekt na około 520 r. p.n.e. Jest to niewątpliwy cenotaf.
Groby w Paestum są bezcenne, ponieważ do naszych czasów nie przetrwały w zasadzie przykłady greckich fresków.
Fragment fresku z Grobu Nurka w Paestum, źr. Wikipedia.
Trzy świątynie
Paestum jest jednym z najważniejszych parków archeologicznych w Europie i najważniejszym zespołem greckich ruin we Włoszech. W 1988 roku zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO.
Miasto chronił kiedyś mur obronny o grubości 5 m i długości 5 km, do dziś zachowała się większa jego część. Zachowane ruiny to, oprócz muru, 3 doryckie świątynie zachowane w bardzo dobrym stanie w 2 okręgach kultowych: tzw. bazylika (świątynia Hery I) datowana na ok. 540 p.n.e., świątynia Ateny zbudowana ok. 500 p.n.e. i świątynia Hery II datowana na ok. 460 p.n.e., charakteryzująca się dwupiętrowymi kolumnami. Na ich przykładzie można prześledzić, jak zmieniał się styl dorycki.
Godny uwagi jest niewielki amfiteatr rzymski. Zachowały się również starożytne mury długości 4,75 km otaczające miasto wraz z czterema bramami oraz dwie główne ulice krzyżujące się pod kątem prostym, charakterystyczne dla miast rzymskich.
(ew/pap)