Za święto, przypadające w sobotę, pracodawca musi oddać swoim pracownikom wolny dzień pracy w innym terminie. – To efekt wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2012 r. – wyjaśnia Beata Walczyńska-Zbylut z kancelarii prawnej Chałas i Wspólnicy.
Generalna zasada: za święto w sobotę należy się dzień wolny
Jak tłumaczy, generalna zasadą określoną w Kodeksie pracy jest to, że święto przypadające w sobotę jest do oddania. Mieliśmy w tym roku dwa takie święta - 3 maja i 1 listopada, i te święta, ponieważ wypadały w sobotę, pracodawcy powinni pracownikom oddać w okresie rozliczeniowym.
Dzień wolny trzeba odebrać w okresie rozliczeniowym
Okres rozliczeniowy bywa różny, w zależności od pracodawcy. Generalną zasadą jest miesiąc, u niektórych pracodawców jest to pół roku, bądź maksymalnie rok.
Dzień nie odebrany równa się pracy w godzinach nadliczbowych
–W tym okresie rozliczeniowym te dni powinny zostać oddane. – Jeśli okres rozliczeniowy wynosi miesiąc, to w tym miesiącu ten dzień powinien zostać oddany. Jeśli tak się nie stanie, to powoduje to, że wymiar czasu pracy, jaki pracownik powinien świadczyć na rzecz pracodawcy, nie ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu, a więc dochodzi do świadczenia przez pracownika pracy w godzinach nadliczbowych – tłumaczy Beata Walczyńska-Zbylut.
Przez to pracownik pracuje dłużej niż wymagałby to Kodeks pracy od niego.
Stąd pracodawcy, jeżeli taki dzień przypada w sobotę, powinni w danym konkretnym miesiącu, uzgodnionym z pracownikami, oddać im ten dzień w postaci dodatkowego dnia wolnego.
Pracodawca wyznacza dodatkowy dzień pracy
Co ważne, to pracodawca decyduje, kiedy wyznaczyć pracownikom ten dodatkowy dzień urlopu, kierując się harmonogramem pracy i interesem firmy.
– To, jak to będzie przebiegało zależy od przyjętych w firmie systemów czasu pracy – tłumaczy Jolanta Zydlewska, rzecznik prasowy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku. – Jeżeli pracodawca ma u siebie podstawowy system czasu pracy, a więc zatrudnia swoich pracowników w pięciodniowym tygodniu pracy, po osiem godzin, to to zmniejszenie może być zrealizowane tylko poprzez udzielenie dnia wolnego – mówi Jolanta Zydlewska.
Jeśli jednak mamy rozkład czasu pracy, z dniem wolnym może być kłopot
W innych rozkładach czasu pracy, np. w równoważnym czasie pracy, nie ma już takiego bezpośredniego przełożenia, że to ma być dzień wolny.
W razie czego pozostaje PIP
A jeśli okaże się, że nasz pracodawca łamie Prawo pracy i nie chce nam oddać takiego dnia wolnego, ani zrekompensować nam tego wynagrodzeniem, powinniśmy poszukać wsparcia.
– Pracownik, który uznaje, że pracodawca uchybia przepisom o czasie pracy, albo wynagrodzeniu, czy jakimkolwiek innym, może zawsze zwrócić się do Państwowej Inspekcji Pracy o pomoc i interwencję – mówi Jolanta Zydlewska .
Jak podkreśla, nie udzielenie dnia wolnego lub nie zrekompensowanie tego wynagrodzeniem, jest wykroczeniem zagrożonym karą grzywny od 1 tys. do 30 tys. zł.
Justyna Golonko, jk