W niedzielę szef Rady Europejskiej Donald Tusk, przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker i kanadyjski premier Justin Trudeau podpisali umowę handlową między Unią Europejską a Kanadą.
Prawdopodobnie w grudniu Parlament Europejski będzie głosował nad ratyfikacją umowy.
̶ Od wyniku głosowania zależy, czy od przyszłego roku część zapisów traktatu będzie stosowana tymczasowo, czy może umowa zostanie całkowicie odrzucona - wyjaśnia Maria Świetlik z fundacji Akcja Demokracja.
Wszystko zależy od Europarlamentarzystów
Jak podkreśla, teraz wszystko w rękach Europarlamentu.
̶ Wiemy, że część lewicowa tego gremium jest umowie przeciwna, centrowe partie raczej ją popierają, ale trudno jest powiedzieć jak będą głosowali europarlamentarzyści – tak jak ich rządy, czy jak tego oczekują obywatele – mówi ekspertka.
Czego dotyczą przepisy tymczasowe
Jak mówi Maria Świetlik, przepisy tymczasowe, które mają obowiązywać od przyszłego roku, dotyczą nie tylko zniesienia ceł. Obejmują też bariery pozataryfowe, współpracę regulacyjną, czyli to wszystko co zagraża możliwości ochrony bezpieczeństwa żywności.
̶ Wyłączona z wejścia w życie jest część obejmująca inwestycje, czyli arbitrażu inwestor przeciw państwu. Wiemy, że Walonia wynegocjowała, że zostanie skierowane zapytanie do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, ale trzeba zadawać sobie sprawę, że to są procesy wieloletnie, czego dowodzi sprawa dotycząca umowy między Unią a Singapurem – mówi gość Polskiego Radia 24.
Parlamenty krajów UE mają 5 lat na ratyfikację umowy CETA
Umowa musi być jeszcze ratyfikowana przez parlamenty krajów członkowskich. Ten proces może potrwać nawet 5 lat.
̶ I rzeczywiście wygląda na to, że jeden głos przeciwny jednego parlamentu byłby wystarczający do zerwania umowy, ale on może zabrzmieć po kilku latach, a tymczasem umowa już działa, mówi ekspertka.
Umowę można zablokować, ale skutki już będą
I jak dodaje, jeśli umowa nie zostanie zaakceptowana przez jakiś parlament, to umowa przestaje działać, ale skutki już będą – np. w postaci utraty pracy, zapaści części rolnictwa czy obniżenia standardów bezpieczeństwa żywności.
CETA przewiduje zniesienie prawie wszystkich ceł i barier pozataryfowych między Unią a Kanadą. Przeciwnicy umowy obawiają się m.in. tego, że rynek zaleje tania, gorszej jakości żywność z Kanady.
Karolina Mózgowiec, jk