W minionym roku przekonaliśmy się jak trudno jest funkcjonować bez korzystania z nowych technologii i stałego dostępu do internetu. Życie zawodowe, szkolne, a także większość kontaktów społecznych przeniosły się w znacznym stopniu do sieci. Z jednej strony daje to ogromne możliwości, z drugiej musimy zdawać sobie sprawę z licznych zagrożeń, które się z tym wiążą.
Dlatego właśnie Facebook, NASK i UNICEF Polska zapraszają do udziału w projekcie edukacyjnym "Przystań w sieci". Jego celem jest uświadomienie młodym ludziom zagrożeń, z jakimi mogą się zetknąć w internecie oraz nauczenie ich krytycznego podejścia do treści, jakie znajdują w sieci. Projekt wyposaży także nauczycieli w odpowiednią wiedzę, jak zapobiegać i reagować na cyfrowe niebezpieczeństwa.
Cyberoszuści nie próżnują. W sieci pojawiają się kolejne przestępcze kampanie
Mozaika o ograniczonej kontroli i weryfikacji
Z badań "Nastolatki 3.0" przeprowadzonych przez NASK wynika, że młodzi ludzie korzystają z Internetu z dużą intensywnością. Ponad 96 proc. nastolatków korzysta z niego wielokrotnie w ciągu dnia. Dzięki rozwojowi technologii mobilnych młodzież ma nieograniczony dostęp do sieci, przez co ponad 70 proc. deklaruje, że ich aktywność w Internecie przekracza dwie godziny dziennie.
Głównym celem dla jakiego młodzi sięgają do internetu jest oczywiście utrzymywanie kontaktu ze znajomymi – ok. 60 proc. wykorzystuje Internet do wymiany wiadomości z kolegami z i spoza szkoły. Ogromną popularnością wśród młodzieży cieszą się media społecznościowe. 94 proc. regularnie ogląda materiały na YouTube, a ponad 80 proc. jest aktywnym użytkownikiem Facebooka.
Internet stanowi również główne źródło wiedzy dla młodych ludzi. Wiedza pozyskana online zastępuje w dzisiejszych czasach wiedzę akademicką, zdobywaną poprzez lekturę książek, encyklopedii i czasopism naukowych. O ile te tradycyjne źródła wiedzy charakteryzują się dużą rzetelnością i można mieć zaufanie do zawartych w nich wiadomości, o tyle internet stanowi mozaikę informacji, które podlegają ograniczonej kontroli i weryfikacji. Dlatego kształtowanie wśród młodych ludzi kompetencji krytycznego myślenia i oceny źródeł, z których korzystają jest kluczowe. W dobie fake newsów i publikowania niesprawdzonych informacji taka kompetencja wydaje się stanowić podstawową umiejętność chroniącą przed wprowadzeniem w błąd, czy nawet staniem się ofiarą manipulacji.
Świadoma rezygnacja z narzędzi chroniących prywatność
Badania NASK „Nastolatki 3.0” wskazują, że młodzi użytkownicy mediów społecznościowych udostępniają na swoich profilach coraz więcej informacji. Obok podstawowych danych, takich jak imię i nazwisko, nastolatki ujawniają nazwę szkoły, miejsce zamieszkania, adres e-mail, a nawet numer telefonu. Udostępniają prywatne zdjęcia i filmy.
Mimo iż coraz większa grupa młodzieży ma świadomość konsekwencji, jakie niesie za sobą udostępnianie w internecie prywatnych informacji i treści, to nadal część młodych internautów nie chroni swoich danych. Aż 25 proc. badanych przez NASK nastolatków deklaruje, że posiada otwarty dostęp do zamieszczanych treści, świadomie rezygnując z narzędzi i działań chroniących prywatność w sieci. Co piąty z nich nie widzi potrzeby ograniczania dostępu do publikowanych zdjęć i innych treści w portalach społecznościowych.
Odpowiedzią na powyższe wyzwania jest właśnie projekt edukacyjny "Przystań w sieci". Ma uświadomić młodym ludziom, w jaki sposób mogą bezpiecznie korzystać z zasobów internetu, gdzie szukać pomocy, gdy staną się ofiarami cyberprzestępstwa oraz na czym polega krytyczna ocena informacji, z jakimi mają do czynienia w sieci. Organizatorzy akcji chcą wyposażyć nauczycieli oraz wszystkich pracujących z młodzieżą w wiedzę o tym, jak promować pozytywne zachowania w sieci wśród uczniów, a także jak reagować na wszelkie niepożądane incydenty. Wiedza, znajomość narzędzi umożliwiających bezpieczne korzystanie z sieci oraz umiejętność reagowania na pojawiające się cyberzagrożenia to kompetencje, które są niezbędne każdemu nauczycielowi w dzisiejszych czasach.
Dane osobowe na wagę złota. Od tego oszust rozpoczyna skok na kasę
Tajniki bezpiecznego korzystania z internetu
Projekt skierowany jest do wszystkich nauczycieli zajmujących się edukacją dzieci i młodzieży powyżej 13. roku życia – wychowawców, pedagogów, nauczycieli, bibliotekarzy, psychologów szkolnych oraz innych pracowników placówek edukacyjnych, którzy prowadzą zajęcia dydaktyczne dla uczniów ostatnich klas szkoły podstawowej oraz nauczycieli pracujących z młodzieżą w szkołach ponadpodstawowych. Zarówno nauczyciele, jak i uczniowie otrzymają dostęp do unikalnych materiałów, które wzbogacą ich wiedzę.
Projekt "Przystań w sieci" składa się z kilku inicjatyw:
- kursy e-learningowe dla nauczycieli;
- kursy e-learningowe dla uczniów;
- tematyczne konferencje dla nauczycieli, wzbogacające wiedzę na temat bezpieczeństwa w sieci;
- Dzień Świadomego Korzystania z Internetu, który może zostać zorganizowany na terenie placówki szkolnej;
- konkurs na projekt społecznej kampanii informacyjnej.
Uczestnicy mogą wybrać, które części projektu chcą zrealizować. Do ich dyspozycji przygotowano specjalnie zaprojektowaną platformę e-learningową, dzięki której w przystępny i atrakcyjny sposób można zgłębić tajniki najważniejszych kwestii związanych ze świadomym korzystaniem z internetu. Platforma posłuży zarówno nauczycielom, jak i uczniom. Dedykowane moduły tematyczne pozwolą zdobyć wiedzę, usystematyzować ją, a następnie utrwalić dzięki testom sprawdzającym.
Kursy dla nauczycieli i dla uczniów
Treści na platformie zostały posegregowane tak, aby każdy użytkownik łatwo odnalazł interesujące go zagadnienia i mógł sprawnie zrealizować odpowiadający mu moduł tematyczny. Kursy zostały podzielone na następujące części:
- prywatność w sieci;
- cyberprzemoc;
- cyberzagrożenia;
- szkodliwe i niebezpieczne treści;
- cyfrowe ślady i reputacja online;
- fałszywe informacje.
Kursy zostały osobno zaprojektowane dla nauczycieli, osobno dla uczniów klas 7-8 i osobno dla uczniów szkół ponadpodstawowych. Każdy nauczyciel, który zrealizuje wybrany kurs tematyczny i uzyska pozytywny wynik w teście sprawdzającym wiedzę, będzie mógł udostępnić kurs o tej samej tematyce swoim uczniom. Im więcej kursów e-learningowych zrealizuje nauczyciel, tym więcej kursów o tej samej tematyce będzie mógł udostępnić swoim podopiecznym. Platforma e-learningowa będzie dostępna do czerwca 2021 r., co pozwoli odpowiednio zaplanować ich realizację.
Certyfikaty dla najlepszych
Dodatkową korzyścią dla uczestników projektu "Przystań w sieci" jest możliwość zdobycia certyfikatów. Dokumenty zależą od działań, które uda się zrealizować w ramach projektu:
- Certyfikat ukończenia Projektu dla nauczyciela – każdy nauczyciel, który zarejestruje się do projektu, zrealizuje wszystkie e-learningowe kursy tematyczne, pozytywnie zaliczy testy sprawdzające wiedzę, a następnie udostępni przynajmniej jeden kurs tematyczny minimum 20. uczniom (lub jednej klasie) otrzyma Certyfikat. Dokument będzie generowany automatycznie na platformie e-learningowej.
- Certyfikat ukończenia kursu dla ucznia – po ukończeniu każdego kursu e-learningowego i zaliczeniu testu sprawdzającego wiedzę, uczeń może otrzymać wygenerowany przez nauczyciela na platformie certyfikat.
- Certyfikat potwierdzający uczestnictwo w konferencji – każdy uczestnik konferencji (zorganizowanej w formule stacjonarnej bądź spotkania online) otrzyma dokument potwierdzający udział w wydarzeniu.
- Certyfikat "Szkoły Promującej Świadome Korzystanie z Internetu w roku szkolnym 2020/2021" – zwieńczeniem udziału w projekcie "Przystań w sieci" jest możliwość zdobycia wyjątkowego Certyfikatu dla szkoły. Zostanie on przyznany wszystkim placówkom, w których co najmniej dwóch nauczycieli zrealizuje wszystkie kursy e-learningowe za pośrednictwem platformy, a następnie zrealizuje tematyczne kursy e-learningowe z minimum 20. swoimi uczniami (lub klasą) oraz jeśli szkoła zrealizuje jedną z dodatkowych aktywności: zorganizuje Dzień Świadomego Korzystania z Internetu lub weźmie udział w konkursie na projekt kampanii społecznej.
Więcej informacji można znaleźć na stronie przystanwsieci.pl.
PolskieRadio24.pl, DoS