Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Paweł Jakubicki 15.06.2017

Ferdynand Goetel. "Niewygodny" świadek zbrodni katyńskiej

Ferdynand Goetel był polskim prozaikiem, dramatopisarzem i publicystą. W 1943, za zgodą Delegatury Rządu na Kraj, wziął udział z ramienia Czerwonego Krzyża w misji niemieckiej, która badała groby polskich oficerów w Katyniu. Po wojnie dla Sowietów stał się niewygodnym świadkiem zbrodni katyńskiej. O losach Ferdynanda Goetla mówił w Polskim Radiu 24 Włodzimierz Domagalski, historyk.
Ferdynand GoetlFerdynand GoetlWikimedia Commons/Domena Publiczna

Jak podkreślał gość, dla Ferdynanda Goetla sama decyzja o wyjeździe do Katynia była bardzo trudna. – Z jednej strony czuł ogromną odpowiedzialność, z drugiej chciał uniknąć podejrzeń, że jedzie tam na zaproszenie Niemców. Dopiero po tym, jak uzyskał zgodę od władz polskiego podziemia, zdecydował się, mając pełną świadomość, że będzie to wydarzenie, które odmieni jego życie i mu go nie ułatwi – wyjaśniał.

Włodzimierz Domagalski przypomniał, że gdy na początku stycznia 1945 roku Ferdynand Goetel przyjechał do brata do Krakowa, kilka dni po wkroczeniu Armii Czerwonej, do jego drzwi zapukał poeta Adam Ważyk, ubrany w mundur oficera Armii Berlinga i w towarzystwie enkawudzistów. – Na szczęście nie było go w domu. Przez 11 miesięcy ukrywał się w jednym z krakowskich klasztorów, po czym, na sfałszowanym paszporcie, udało mu się wyjechać na zachód. Prawdopodobnie w ten sposób uratował życie – zaznaczył.

Gość tłumaczył, że w okresie PRL książki Ferdynanda Goetla i podobnych mu pisarzy były wycofywane z bibliotek, palone i niszczone. Na temat ich twórczości nie pojawiały się żadne wzmianki i analizy krytyczne. – W przypadku Goetla, mówiono o nim, jako niemieckim kolaborancie, to kolejna cena, jaką zapłacił – mówił.

Choć po 1989 roku Goetel został oczyszczony z zarzutów, a jego utwory zostały wznowione, nie powrócił on do powszechnej świadomości czytelniczej.

Więcej w nagraniu.

Z Włodzimierzem Domagalskim rozmawiał Krzysztof Świątek.

Polskie Radio 24/ip

____________________

Data emisji: 15.06.2017

Godzina emisji: 20:31