Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
migrator migrator 08.05.2010

"Przekazanie akt to przełom w relacjach z Rosją"

Przekazanie Polsce kolejnych dokumentów dotyczących zbrodni katyńskiej przez stronę rosyjską to przełom w stosunkach polsko-rosyjskich - uważa historyk Andrzej Kunert.

Sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa podkreśla, że nie wiadomo, czy 67 tomów akt przekazanych dziś Bronisławowi Komorowskiemu przez Dmitrij Miedwiediew zawiera dokumenty do tej pory tajne. Mimo wszystko ma to przełomowe znaczenie - dodaje historyk.

Dokumenty przekazane Bronisławowi Komorowskiemu to akta śledztwa, które w latach 1990-2004 było prowadzone przez Główną Prokuraturę Wojskową Federacji Rosyjskiej. Śledztwo prowadzone przez Rosjan w 2004 roku zostało umorzone, a 116 ze 183 tomów akt zostały utajnione. Dziś, na polecenie prezydenta Rosji część tych dokumentów trafia w ręce Polaków.

Jawne nie znaczy dostępne

Choć przypuszczalnie są to dokumenty jawne nie oznacza, że były one do tej pory całkowicie dostępne - tłumaczy Andrzej Kunert. Jak mówi, bardzo często zdarzało się, że polscy historycy mieli problemy z dotarciem nawet do jawnych dokumentów. Dlatego można mówić o przełomie, bo dostaliśmy do ręki ogromną porcję materiałów, które trafią do szerokiego kręgu odbiorców - uważa Kunert.

Uznanie zbrodni wojennej, rehabilitacja ofiar

Historyk zgadza się, że strona polska nie może jednak w pełni zadowolić się przekazaniem kolejnych dokumentów i powinna dążyć do całkowitego odkrycia prawdy o Katyniu. Jego zdaniem najważniejsze jest dla Polaków odtajnienie wszystkich materiałów ze śledztwa i uzasadnienia jego umorzenia, a także wznowienie postępowania i zmiana kwalifikacji prawnej czynu na zbrodnię wojenną. Następnie powinna nastąpić rehabilitacja ofiar.

"Oszałamiające tempo"

Prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew zapowiedział, że na jego osobiste polecenie trwają prace, które mają ostatecznie doprowadzić do odtajnienia wszystkich dokumentów ze śledztwa i przekazania ich polskiej stronie. Andrzej Kunert uważa, że bardzo pozytywnie każe to patrzeć w przyszłość. Jak dodał, wszystkie posunięcia Rosjan w ciągu ostatnich czterech tygodni idą w pożądanych i dla nich i dla nas kierunku. Tempo jest oszałamiające - dodaje historyk.

21 kwietnia Sąd Najwyższy Rosji skierował do ponownego rozpatrzenia przez Moskiewski Sąd Miejski decyzję o utajnieniu umorzenia śledztwa w sprawie zbrodni katyńskiej. Wniosek w tej sprawie wcześniej złożyło stowarzyszenie Memoriał. Domagało się uznania za niezgodną z prawem, decyzji Komisji do Spraw Ochrony Tajemnic Państwowych o utajnieniu postanowienia Głównej Prokuratury Wojskowej z 2004 roku, dotyczącego umorzenia śledztwa w sprawie zbrodni katyńskiej.

ag, Informacyjna Agencja Radiowa (IAR)