Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR / PAP
Michał Błaszczyk 29.01.2020

Ziobro o orzeczeniu TK: ważne wobec próby stworzenia anarchii prawnej w sądownictwie

- Nikt nie może mieć wątpliwości, że Trybunał Konstytucyjny działa w oparciu o obowiązujące w Polsce prawo. Jest to działanie wywołujące skutki powszechnie obowiązujące, wiążące nie tylko wszystkie strony sporu, ale też wszystkie sądy w naszym kraju - powiedział Zbigniew Ziobro o postanowieniu TK.
  • Trybunał Konstytucyjny opublikował w środę postanowienie, w którym wstrzymał uchwałę SN do czasu rozstrzygnięcia sporu między Sejmem i prezydentem a Sądem Najwyższym
  • W ubiegłym tygodniu sędziowie trzech izb SN orzekli, że sędziowie wybrani przez nową KRS zostali nieprawidłowo powołani i wszystkie nowe orzeczenia z nimi w składzie będą wadliwe
  • Zbigniew Ziobro ocenił, że postanowienie TK obowiązuje wszystkie strony trwającego sporu kompetencyjnego i wszystkie sądy
  • Dodał, że do czasu rozstrzygnięcia sporu przez Trybunał Konstytucyjny, uchwała trzech Izb Sądu Najwyższego "nie może skutkować żadnymi konsekwencjami"
  • Trybunał Konstytucyjny ma rozstrzygnąć spór kompetencyjny na posiedzeniu 25 lutego

Trybunał wstrzymał stosowanie uchwały trzech połączonych izb Sądu Najwyższego z 23 stycznia do czasu rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego. Według uchwały SN, sędziowie wyłonieni przez obecny skład Krajowej Rady Sądownictwa nie powinni orzekać.

shutterstock trybunał konstytucyjny 1200.jpg
Spór kompetencyjny. TK zdecydował ws. stosowania uchwał Sądu Najwyższego

Wniosek o zbadanie sporu kompetencyjnego

Trybunał Konstytucyjny wydał postanowienie w związku z wnioskiem marszałka Sejmu o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Sejmem, prezydentem RP, a Sądem Najwyższym. Chodzi o zbadanie, czy SN jest uprawniony do dokonywania zmian stanu normatywnego w sferze ustroju i organizacji wymiaru sprawiedliwości, czy takie uprawnienia pozostają w wyłącznej kompetencji władzy ustawodawczej. Ponadto TK ma również wyjaśnić, czy kompetencja prezydenta RP dotycząca powoływania sędziów może być rozumiana w taki sposób, że dozwolone jest przyznanie SN lub innemu sądowi nieprzewidzianych konstytucją RP uprawnień do oceny skuteczności powołania sędziego.

Zgodnie z opublikowanym w środę postanowieniem Trybunału Konstytucyjnego z 28 stycznia, do czasu rozstrzygnięcia wniosku marszałek Sejmu wstrzymane jest stosowanie uchwały połączonych Izb Sądu Najwyższego z 23 stycznia, począwszy od dnia jej wydania. Jednocześnie - w związku z wnioskiem marszałek Sejmu - TK wstrzymał czasowo możliwość wydawania przez SN uchwał, jeżeli miałyby dotyczyć zgodności z prawem krajowym i międzynarodowym m.in. kompetencji do pełnienia urzędu przez sędziego, którego powołał prezydent na wniosek KRS.

>>> [CZYTAJ TAKŻE] Anusz: w sporze o sądownictwo przełomem będzie koniec kadencji pierwszej prezes SN

W ocenie Zbigniewa Ziobro, "ostatnio Trybunał Konstytucyjny i Naczelny Sąd Administracyjny podjęły postanowienia, które chronią status sędziów powołanych przez KRS i prezydenta Andrzeja Dudę". W odniesieniu do opublikowanego w "Monitorze Polskim" postanowienia TK, które zostało wydane w oparciu o art. 86. ust. 2. ustawy regulującej zasady postępowania przed TK, Zbigniew Ziobro ocenił, że "TK mógł i wydał postanowienie o uregulowaniu kwestii spornej do czasu rozstrzygnięcia sporu konstytucyjnego".

Michał Woś 1200.jpg
Michał Woś: nie można kwestionować statusu sędziego powołanego przez prezydenta

Wstrzymanie uchwał Sądu Najwyższego

- To ważny fakt wobec próby stworzenia pewnego chaosu i galimatiasu czy anarchii prawnej w polskim sądownictwie, wobec wyrażanych przez organy państwa i przedstawicieli instytucji państwa odmiennych opinii co do nowej sytuacji prawnej, która miałaby nastąpić, lub zdaniem innych wypowiadających się nie powodowała skutków prawnych - ocenił Zbigniew Ziobro.

Jak mówił minister sprawiedliwości, nikt nie może mieć wątpliwości, że TK działa "w oparciu o obowiązujące w Polsce prawo". - Jest to działanie wiążące, powszechnie obowiązujące, nie tylko wszystkie strony sporu, ale też i wszystkie sądy w naszym kraju. Ten fakt jest wart wyeksponowania i pragnąłbym zwrócić uwagę państwu na to (...), że do czasu rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego przez Trybunał Konstytucyjny, ta uchwała trzech Izb SN nie może skutkować żadnymi konsekwencjami, to już bezpośrednio wynika z decyzji TK - powiedział minister.

>>> [CZYTAJ TAKŻE] Halicki o polskich sądach: chaos i zdemolowany porządek prawny

W ocenie ministra sprawiedliwości Trybunał Konstytucyjny orzekł, że "kompetencje do orzekania przez sędziego powołanego przez prezydenta na wniosek KRS nie mogą być ograniczane". - Orzeczenia, wydane przez składy orzekające, w których zasiadają sędziowie powołani przy udziale obecnej KRS, mają moc obowiązującą - podkreślił.

Orzeczenie NSA w sprawie wyłączenia sędziego

- To są następstwa postanowienia wydanego przez Trybunał Konstytucyjny. To bardzo ważny fakt, podobnie jak wczorajsze orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, który nie podzielił poglądu wyrażonego przez trzy izby Sądu Najwyższego - wskazał minister sprawiedliwości. - W uzasadnieniu oddalenia wniosku związanego z inicjatywą jednej ze stron postępowania o wyłączenie sędziego, NSA wskazał, że nie zachodzą podstawy do nieorzekania przez tego sędziego, jako niezależnego i niezawisłego - tłumaczył Zbigniew Ziobro.

PAP Viera Jourova 1200.jpg
Wiceszefowa KE w Polsce. Manasterski: kompromis ws. mianowania sędziów to dobry ruch

Chodzi o wtorkowe orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego. NSA oddalił wniosek o wyłączenie z rozprawy sędziego wyłonionego przez KRS w obecnym składzie. Uznał m.in., że ostatnia uchwała trzech Izb Sądu Najwyższego nie odnosi się do sędziów z sądów administracyjnych.

W styczniu do NSA trafił wniosek o wyłączenie sędziego, złożony przez jedną z fundacji, która przystąpiła do toczącego się przed NSA procesu o udostępnienie informacji publicznej. Jak zaznaczył NSA, "we wniosku o wyłączenie wskazano wyłącznie na okoliczność, że wskazany sędzia został powołany na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, której skład - zdaniem wnioskodawcy - nie spełniał kryteriów wynikających z konstytucji". "Postanowieniem z dnia 27 stycznia br. NSA oddalił wniosek o wyłączenie sędziego" - przekazano w komunikacie.

Uchwała Sądu Najwyższego

Zgodnie z uchwałą podjętą 23 stycznia przez trzy Izby SN, nienależyta obsada SN, sądu powszechnego i wojskowego jest wtedy, gdy w jego składzie znajduje się osoba wyłoniona przez KRS w obecnym składzie. W sądzie powszechnym lub wojskowym - zgodnie z uchwałą - nienależyta obsada sądu może być stwierdzona tylko wtedy, gdy w składzie sędziowskim uczestniczy osoba wyłoniona przez obecną KRS, jeżeli wadliwość procesu powoływania go prowadzi w konkretnych okolicznościach do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności. Uchwała nie ma zastosowania do orzeczeń wydanych przez sądy przed dniem jej podjęcia. Wyjątkiem są orzeczenia Izby Dyscyplinarnej SN; uchwała ma zastosowanie bez względu na datę ich wydania.


IAR, PAP, PolskieRadio24.pl/ mbl