Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
Paweł Kurek 14.06.2020

80 lat temu do KL Auschwitz przybył pierwszy transport polskich więźniów

Dokładnie 80 lat temu, 14 czerwca 1940 roku, do obozu koncentracyjnego Auschwitz przybył pierwszy transport z 720 polskimi więźniami.

Auschwitz 1200.png
W Warszawie animacja upamiętni polskie ofiary KL Auschwitz

Tę datę uznaje się za początek działalności niemieckiego obozu koncentracyjnego. Tego dnia obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. Dziś w Oświęcimiu odbędą się uroczystości rocznicowe, w których weźmie udział prezydent Andrzej Duda.

W czasie działania obozu Auschwitz oraz zespołu obozów Auschwitz-Birkenau Niemcy deportowali tam co najmniej 1 300 000 więźniów ponad 20 narodowości. Zdecydowana większość z nich została zamordowana. Jak mówi była więźniarka KL Auschwitz Barbara Wojnarowska-Gautier, trudno jest opisać grozę tego miejsca. - Nie ma słów, które by wyraziły to, co przeszli więźniowie. To była tragedia, to była gehenna - powiedziała Barbara Wojnarowska-Gautier.

Eksterminacja Polaków

Przez pierwsze dwa lata działania do KL Auschwitz trafiali głównie Polacy. Przed 1942 rokiem, gdy Niemcy rozpoczęli masowe mordowanie Żydów w Europie, obóz miał służyć do eksterminacji polskiej inteligencji. W ten sposób Niemcy chcieli doprowadzić do całkowitego upadku Polaków. - Jak się zniszczy inteligencją, duchowieństwo, to naród będzie łatwiejszy do manipulacji i do zagłady - powiedziała Barbara Wojnarowska-Gautier.

Jak mówi Marcin Kaczorowski z Muzeum Powstania Warszawskiego, Niemcy próbowali zamienić Polaków w siłę roboczą i skolonizować atrakcyjne dla siebie ziemie na wschód od Rzeszy. Ta koncepcja sięga XIX wieku, jednak naziści prowadzili ją w zbrodniczy sposób - powiedział Marcin Kaczorowski. Mordowanie polskiej inteligencji było prowadzone od pierwszych dni wojny.

Auschwitz 1200 Litka.png
"Przekraczając bramę ludzie trafiali do piekła". Była więźniarka Auschwitz-Birkenau o życiu w obozie

- Działają obozy koncentracyjne, nawet obozy zagłady tak jak w Pomiechówku. Stutthof działa od pierwszego dnia wojny do ostatniego - dodał Marcin Kaczorowski.

Uroczysta msza

W ramach obchodów 80 rocznicy pierwszego transportu Polaków do KL Auschwitz zostanie dziś o 10.00 odprawiona uroczysta msza święta w parafii pod wezwaniem Matki Bożej Niepokalanej w Harmężach. Odbędą się też uroczystości w Małopolskiej Uczelni Państwowej w Oświęcimiu oraz na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz I.

Według różnych szacunków, w Auschwitz oraz w podobozach zginęło co najmniej 70 tysięcy Polaków. Wielu historyków uważa, że liczba ofiar obozu polskiej narodowości była wyższa.

pkur