Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Michał Chodurski 10.02.2011

Mubarak na razie nie ustąpi, ale część władzy odda

Prezydent Egiptu wystąpił z orędziem telewizyjnym. Powtórzył, że nie weźmie udziału w jesiennych wyborach i że przekaże władzę wiceprezydentowi Sulejmanowi, ale nie powiedział, kiedy to nastąpi.
Prezydent Egiptu Hosni MubarakPrezydent Egiptu Hosni Mubarakfot.PAP/EPA

Wcześniej media podawały, że Hosni Mubarak ogłosi już w czwartek swoją rezygnację.

W orędziu prezydent Egiptu powtórzył jedynie, że nie będzie się ubiegał o kolejną kadencję na stanowisku prezydenta. Mubarak dodał, że zamierza przekazać odpowiedzialność za władzę osobie wybranej w wolnych wyborach. Równocześnie oświadczył, że "nie ugnie się pod dyktatem zagranicy".

Zadeklarował także chęć daleko idącej demokratyzacji Egiptu i dążenie do opanowania kryzysu politycznego. Pomóc ma w tym między innymi zmiana obecnej konstytucji.

"Wynoś się natychmiast"

Tłum zareagował na wystąpienie Mubaraka okrzykami "wynoś się, wynoś się natychmiast"

Potem część ludzi ruszyło z placu Tahrir pod gmach państwowej telewizji skąd jak sądzili nadawano przemówienie Mubaraka.

Wiceprezydent Egiptu Omar Sulejman zaapelował do tysięcy osób zgromadzonych na placu Tahrir w Kairze o rozejście się do domów i powrót do pracy.

W styczniu przeciwko rządom prezydenta Mubaraka i sytuacji polityczno-gospodarczej w kraju wybuchły, trwające do dziś, masowe protesty społeczne, które doprowadziły do śmierci ponad 300 osób.

'Tak łatwo władzy nie odda"

Były polski ambasador w Egipcie Grzegorz Dziemidowicz podkreśla w rozmowie z Polskim Radiem, że Hosni Mubarak raz jeszcze pokazał, że za żadną cenę nie chce oddać władzy. "Wyraźnie powiedział, że będzie strzegł sposobu implementacji zmian, które w konsekwencji mają zawiesić niektóre artykuły w konstytucji, co doprowadzi do wyborów, ale w przepisowym terminie czyli we wrześniu" - wyjaśnia.

Dziemidowicz dodaje, że teraz nastroje w Egipcie mogą się radykalizować, bo ludzie mogą się poczuć oszukani.

"To jest nie tylko rozczarowanie, ale i wściekłość tych ludzi, którzy od wielu godzin oczekiwali odejścia Mubaraka. Oni się nie doczekali. Następuje niebezpieczny moment,. bo sfrustrowane i wściekłe masy, będą się radykalizować. Czy wiceprezydent Sulejman będzie na tyle mocną osobowością, by przekonać współobywateli do powrotu do pracy? Chyba nie" - powiedział Dziemidowicz.

Prawie 30 lat rządzi Egiptem

Hosni Mubarak pełni funkcję prezydenta Egiptu od 14 października 1981 roku. Wcześniej był między innymi dowódcą sił powietrznych i zastępcą ministra obrony. W 1975 roku objął stanowisko wiceprezydenta Egiptu. Jedną z jego pierwszych decyzji jako prezydneta było wprowadzenie stanu wojennego, który obowiązuje do dziś. Za prezydentury Mubaraka Egipt został w 1989 roku ponownie przyjęty do Ligi Państw Arabskich. Wcześniej, w 1979 roku został z niej wyrzucony. Siedzibą Ligi ponownie został Kair. W czasie I wojny w Zatoce Perskiej Egipt stanął po stronie koalicji antyirackiej. Siły egipskie jako jedne z pierwszych wylądowały w Arabii Saudyjskiej by dołączyć do sił koalicji. W zamian za poparcie Stanów Zjednoczonych, kraje Europy Zachodniej i państwa Zatoki Perskiej anulowały Egiptowi część długów. W 1987 w wyniku referendum kadencja Mubaraka została przedłużona o sześć lat. To samo nastąpiło w roku 1993 i 99. W 2005 roku Hosni Mubarak wygrał wybory prezydenckie. Były to pierwsze wybory od czasu rewolucji, która w 1952 roku obaliła w Egipcie monarchię, z udziałem kilku kandydatów.

Hosni Mubarak urodził się 4 maja 1928 roku pod Kairem. W 1949 roku ukończył Egipską Akademię Wojskową. Rok później wstąpił do Akademii Sił Powietrznych. Wkrórtce został pilotem, a następnia dowódcą dywizjonu i dowódcą bazy - dowodził między innymi w czasie wojny w Jemenie w latach 60. W 1964 roku powierzono mu funkcję szefa egipskiej misji wojskowej w Moskwie. W latach 1967-72 pełnił funkcję dyrektora Akademii Sił Powietrznych i szefa sztabu sił lotniczych. W 1972 został dowódcą sił powietrznych i zastępcą ministra obrony. Brał udział w przygotowaniu planu ataku przeprowadzonego w 1973 roku na siły izraelskie w Wojnie Jom Kippur. W 1975 roku objął stanowisko wiceprezydenta Egiptu, a trzy lata później zastępcy szefa Narodowej Partii Demokratycznej. Na prezydenta został zaprzysiężony w października 1981 roku. Prezydent Mubarak stłumił powstanie w Asjucie, wtrącając do więzienia ponad 2500 członków zbrojnych ugrupowań islamskich. Wypowiedział wojnę korupcji - polegała ona głównie na dymisjonowaniu podejrzanych o nią ministrów. W 1986 i 1987 roku stłumił zamieszki w Kairze i innych miastach.

mch