Transformacja sektora energetycznego jest obecnie kluczowym wyzwaniem dla Polski. Celem działań powinno być ograniczenie emisji CO2 w procesach przemysłowych i transporcie. Pomóc mają w tym technologie i systemy wodorowe. Niebagatelną rolę – szczególnie w transporcie – mają szansę również odegrać napędy elektryczne.
Prezes Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa Paweł Majewski przyznał, że droga do neutralności emisyjnej, neutralności klimatycznej w 2050 r. jest długa.
– Być może dla Polski dłuższa niż dla innych krajów UE – zaznaczył prezes PGNiG, zwracając uwagę, że w tym procesie gaz ziemny jest traktowany jako tzw. paliwo przejściowe.
Jednym z instrumentów będzie Krajowy Plan Odbudowy
Michał Kurtyka: Krajowy Plan Odbudowy przyspieszy zieloną transformację polskiej gospodarki
– Droga od węgla do zeroemisyjnej gospodarki energetycznej wiedzie przez gaz. Nie ma w zasadzie możliwości w naszych okolicznościach, w naszej rzeczywistości, żeby bez gazu ziemnego można było tej transformacji dokonać – przekonywał Paweł Majewski.
Wskazał na tzw. gazy alternatywne, zielone – przede wszystkim biometan i wodór.
– Gaz można "zazieleniać", choćby biometanem. Możliwa jest też mieszanka gazu ziemnego z wodorem, takie projekty prowadzimy w tej chwili – dodał.
Szef PGNiG przyznał, że transformacja w Polsce pochłonie ogromne środki.
– Według dokumentu Polityka Energetyczna Polski 2040 spodziewamy się, że koszty transformacji to nawet 400 mld zł w perspektywie najbliższych dekad – przypomniał.
Jego zdaniem tak wielkie przedsięwzięcie wymaga zachęt, systemu wsparcia ze strony państwa, które dysponuje sposobami na to, aby strumienie pieniężne kierować we właściwie miejsce, pobudzać określone inwestycje i działania w określonym kierunku.
Wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak podkreśliła, że jednym z instrumentów, który ma Polsce pomóc w procesie transformacji energetycznej będzie Krajowy Plan Odbudowy.
– Element instrumentu Odbudowy i Odporności, który stanowi solidarną odpowiedź UE na bezprecedensowy kryzys związany z pandemią – tłumaczyła.
COVID-19 katalizatorem wszystkich zmian
Podczas panelu "Fuzja Orlen – Lotos: nowy koncern multienergetyczny w kontekście wyzwań rynku" ekspert w obszarze inwestycji kapitałowych PKN Orlen Jacek Ciborski ocenił m.in., że pandemia COVID-19 stała się katalizatorem wszystkich zmian, które zachodzą obecnie w wielu branżach, a w szczególności w branży oil&gas. Zwrócił przy tym uwagę, że presja konkurencyjna z innych rynków doprowadziła w ostatniej dekadzie do zamknięcia ponad 30 europejskich rafinerii.
– Ostatni rok to zamknięcie kilku kolejnych rafinerii w Europie. Są to często rafinerie słabsze, niezintegrowane, o niższym poziomie przerobu ropy naftowej na produkty wysokomarżowe, często zlokalizowane na rynkach przy morzu, gdzie presja konkurencyjna ze strony innych globalnych graczy jest jeszcze wyższa – podkreślił ekspert PKN Orlen.
Według niego, tego typu zjawiska pokazują konieczność działań integracyjnych, które pozwalałyby na wzmocnienie podmiotów, jak właśnie w przypadku fuzji PKN Orlen i Grupy Lotos.
Wiceprezes Grupy Lotos ds. fuzji i przejęć Krzysztof Nowicki dodał, iż rafineria ta, w okresie pandemii COVID-19, obroniła się w wynikach finansowych, głównie poprzez trafne inwestycje. Dodał, iż jest to szczególnie ważne w przypadku podmiotów, które będą się mierzyły z globalnymi koncernami i będą musiały próbować odnaleźć swoją przestrzeń.
– Połączony Lotos z Orlenem będzie miał szansę odnalezienia się w tej przestrzeni i rozwoju w regionie, w którym funkcjonujemy – podkreślił Krzysztof Nowicki.
– Pandemia jest katalizatorem przemian i potwierdza konieczność integracji dwóch podmiotów, aby móc przeciwstawiać się i sprostać konkurencji globalnej – powiedział Jacek Ciborski.
Aktywne wsparcie sektora OZE
Eksperci: zielona i konkurencyjna energetyka będzie niezbędna dla szybkiego wzrostu gospodarki po pandemii
W czasie kolejnej dyskusji wiceminister rozwoju, pracy i technologii Anna Kornecka przypomniała, że przyjęta w tym roku przez rząd Polityka Energetyczna Polski do 2040 r. nakreśla docelowy model polskiej energetyki, oparty na rozwiązaniach niskoemisyjnych. Zakłada on m.in. uruchomienie energetyki jądrowej, a także rozwój źródeł odnawialnych, energetyki prosumenckiej, rozproszonej, niskoemisyjnego transportu, elektromobilności, zeroemisyjnego budownictwa, gospodarki wodorowej czy poprawę jakości powietrza.
Anna Kornecka podkreśliła, że PEP 2040 przewiduje aktywne wsparcie sektora odnawialnych źródeł energii, które już teraz są potrzebne polskiej gospodarce. Jednocześnie – zaznaczyła wiceminister – na wsparcie mogą liczyć wszelkie rozwiązania zwiększające tzw. autokonsumpcję, czyli zużycie energii w miejscu jej wytworzenia – dotyczy to zarówno prosumenckich gospodarstw domowych, jak i przemysłu.
– Elastyczność systemu elektroenergetycznego zbliża się do wartości granicznych – musimy dbać o jego równowagę. Chcemy wspierać wszelkie rozwiązania, które zwiększają autokonsumpcję – korzystanie ze źródeł odnawialnych, ale w miejscu wytworzenia energii, żeby za bardzo nie przeciążać krajowego systemu energetycznego – wyjaśniła wiceminister Kornecka.
Z kolei wiceprezes Taurona ds. zarządzania majątkiem Jerzy Topolski za konieczne uznał szybkie znalezienie i wdrożenie rozwiązań pozwalających na magazynowanie energii tak u źródeł jej wytworzenia, jak i u odbiorców – zarówno u prosumentów, jak i na przykład w postaci klastrów energii czy spółdzielni energetycznych.
"Montaż finansowy" dla polskich firm
Podczas debat nie zabrakło również tematu morskich farm wiatrowych. Prezes Polskiej Grupy Energetycznej Wojciech Dąbrowski jest przekonany, że inwestycje w morską energetykę wiatrową to ogromna szansa dla polskiej gospodarki. Podkreślił, że celem PGE jest, by w procesie tym brało udział jak najwięcej polskich firm. Spółka rozmawiała już w tej sprawie z setką krajowych przedsiębiorstw.
Dyrektor Biura transformacji energetycznej w PFR Tomasz Tomasiak zapowiedział, że Polski Fundusz Rozwoju będzie poszukiwał możliwości "montażu finansowego" dla polskich firm, zainteresowanych udziałem w łańcuchach dostaw dla offshore i mogłyby to być na przykład bezpośrednie inwestycje PFR. Z kolei prezes Banku Ochrony Środowiska Wojciech Hann zwrócił uwagę, że megaprojektów podobnych rozmiarów było już kilka, ale po programie budowy autostrad Polska nie dorobiła się liderów przemysłu budowlanego na skalę europejską.
– Tym razem powinno być inaczej, żeby potem polskie firmy realizowały podobne projekty na świecie – podkreślił Wojciech Hann.
Wyjaśnił przy tym, że BOŚ widzi swoją rolę w oferowaniu swego rodzaju pakietów finansowania dla poddostawców. Według niego byłoby wskazane, gdyby do projektu offshore popłynęły również granty w ramach KPO.
– Komponent grantowy służyłby ograniczeniu ryzyk projektu, którego jeszcze w Polsce nikt nie robił na taką skalę – wyjaśnił.
Otwarcie Bałtyku i państw północno-wschodniej Europy
Kongres 590. Prezes PGE: morska energetyka wiatrowa będzie impulsem dla naszej gospodarki
Minister infrastruktury Andrzej Adamczyk podkreślił, że budowa Via Carpatii to wieki projekt, który powinien być obecny w rozmowach w każdym z państw UE.
– 8800 km drogi Via Carpatia wraz z odnogami, to tak naprawdę droga życia całej Europy środkowo-wschodniej. Via Carpatia to zmiana sposobu myślenia, to inne pojmowanie układu transportowego Europy. To nie tylko układ wschód-zachód, ale szczególnie układ południkowy – mówił.
Szef resortu infrastruktury dodał, że budowa tej trasy to również otwarcie Bałtyku i państw północno-wschodniej Europy. Przypomniał, że inicjatorem powstania szlaku był śp. prezydent Lech Kaczyński.
Podczas panelu "Wielkie inwestycje Grupy PKP szansą dla gospodarki i społeczeństwa" wiceprezes PKP SA Rafał Zgorzelski poinformował, że PKP SA, realizując Program Inwestycji Dworcowych, prowadzi prace budowlane o wartości około 800 mln zł.
Wartość Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023, w ramach którego przebudowanych lub zbudowanych zostanie w sumie prawie 200 dworców, to ponad 1,7 mld zł netto. Większość, bo około 75 proc. inwestycji zostanie sfinansowana ze środków Unii Europejskiej.
– Łączna wartość zakończonych inwestycji to przeszło 300 mln zł netto. Wartość inwestycji, które są obecnie realizowane na etapie robót budowlanych, szacuje się łącznie na około 800 mln zł netto. Natomiast inwestycje w trakcie projektowania to 470 mln zł netto – powiedział Rafał Zgorzelski.
Polska 2030 to Polska po wdrożeniu KPO
Honorowymi gośćmi kongresu byli prezydent Andrzej Duda oraz premier Mateusz Morawiecki.
– Znakomite wyniki w zakresie produkcji i eksportu to zasługa polskich przedsiębiorców, nasze firmy z powiedzeniem konkurują na światowych rynkach, także w sferze nowych technologii – powiedział Andrzej Duda, otwierając Kongres 590.
Prezydent stwierdził, że pandemia postawiła przed nami nowe wyzwania i zmieniła obraz światowej gospodarki. Mówił, że dzięki tarczom antykryzysowym udało się uratować miliony miejsc pracy w Polsce i utrzymać bezrobocie na najniższym poziomie w Unii Europejskiej.
– Wezwaniem do działania jest właśnie hasło tegorocznego Kongresu – "Polska 2030" – mówił z kolei premier Mateusz Morawiecki. – Dla mnie Polska roku 2030 to Polska po wdrożeniu Krajowego Planu Odbudowy, tego nowego Plan Marshalla, którego tym razem nikt nam nie odbierze.
PolskieRadio24.pl, DoS