Notre Dame w kulturze i popkulturze
Czasem są to niezrozumiałe powody, które początkowo wydają się działaniem sił nadprzyrodzonych – jak np. znikanie prehistorycznych malowideł pod wpływem wilgotnego powietrza (jak w grocie Lascaux). Czasem dzieła "chorują", trawione grzybami, bakteriami i innymi czynnikami, których nie sposób okiełznać (najnowsze doniesienia informują o "trądziku", na który cierpi – paradoksalnie – "Lekcja anatomii dr Tulpa" Rembrandta). Zdarza też się, że przyczyną znikania arcydzieł jest błąd technologiczny, popełniony przez autora (jak "Ostatnia wieczerza" Leonarda da Vinci).
Bywa także, że niszczycielskie działanie ma niefachowa konserwacja (jest wiele przykładów takowych, od "polskiego" św. Franciszka El Greco poczynając czy słynnym "Jeżusiu", niedawno poprawionym przez panią nie mającą do tego żadnych kwalifikacji). Zdarza się również barbarzyńskie działanie ludzi, którzy wymieniają starą tkankę (np. podłogę) w pałacu czy świątyni na nową, niezniszczoną, łatwiejszą w utrzymaniu…
Wreszcie, spora część sztuki współczesnej to technologiczne eksperymenty, wobec których konserwatorzy stają bezradni – bo od XX wieku, a zwłaszcza czasów po II wojnie, gdy modne stało się poszukiwanie nowych materii i używanie dla wzbogacenia faktury czy kolorystyki różnych nietrwałych, niezbadanych surowców.
Bywa, że artysta celowo stosuje farby przemysłowe, które nie wiążą się z podłożem i bardzo szybko pękają, łuszczą się czy wręcz płatami odpadają. Co w takiej sytuacji może zrobić konserwator?
Pytanie: co zostanie po naszej cywilizacji? Jakie dzieła sztuki? I w jakim stanie? Zapraszamy do wysłuchania dołączonej audycji.
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Monika Małkowska
Goście: prof. Iwona Szmelter (Międzykatedralna Pracownia Ochrony i Konserwacji i Konserwacji Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej, ASP w Warszawie), Tomasz Lec (architekt, varsavianista, projektant – Ogród Warszawa – Stowarzyszenie Na Rzecz Krajobrazu Kulturowego), Piotr Lisowski (konserwator z warszawskiego Muzeum Narodowego)
Data emisji: 24.04.2019
Godzina emisji: 21.08