Początki konserwacji to było bardziej działanie intuicyjne niż wiedza, co zresztą niekiedy sprowadzało się do całkowitego przemalowania obrazu, fresku, polichromii, bez przejmowania się oryginalnym wyglądem – często dyktowała to zmiana estetycznych upodobań.
53:37 2021_03_17 22_05_40_PR3_Klub_Trojki.mp3 Sztuka konserwatorska. Historia i współczesność (Klub Trójki)
– Na szczęście pierwszym nominowanym zawodowym konserwatorem był Rafael Santi, czyli geniusz renesansowy, wyznaczony na to stanowisko przez papieża z rodu Medyceuszy, mającego duże rozeznanie w zagadnieniach sztuki, jej znaczenia i konieczności trwania – opowiada prof. Iwona Szmelter z Międzykatedralnej Pracowni Ochrony i Konserwacji Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej z ASP w Warszawie.
Odzyskane skarby
Były to czasy, kiedy warsztat artystyczny wymagał znajomości technologii i przestrzegania zasad. – Te zasady zaczęły kruszyć się w dobie romantyzmu. Tuż po wyznaczeniu bardzo ścisłych granic dyscyplin sztuk plastycznych w XVIII wieku, pierwsi romantycy, do których należał Francisco Goya, podważali pewną sztywność reguł uprawiania zawodu artysty i konserwatorzy zaczęli mieć coraz większe problemy – opowiada prof. Iwona Szmelter. – Upatrywano w tym, jak sądzę trochę niesłusznie, wolności artystycznej. Wolność artysty nie musi polegać na niestaranności – podkreśla rozmówczyni Moniki Małkowskiej.
Współcześnie konserwacja dzieł sztuki stała się skomplikowaną dziedziną wiedzy, łączącą elementy chemii, medycyny, biologii, historii sztuki – plus umiejętności manualne, wrażliwość oraz umiejętności detektywistyczne.
Sztuka konserwacji - konserwacja sztuki / Zamek Królewski na Wawelu
Konserwacja musi też śledzić zmiany w artystycznych koncepcjach i strategiach, by nadążyć za tym, co dzieje się w wizualnej branży. Pomimo takiego rozwoju tej dyscypliny niektórych zjawisk nie sposób utrwalić. Toteż wiele poczynań bezpowrotnie zniknie. Szczególnie te efemeryczne, podyktowane potrzebą chwili, zarazem – najgorętsze emocjonalnie, oddające zbiorowe emocje. Jaki obraz naszej epoki zostanie dla potomnych za pośrednictwem sztuki?
Zapraszamy do wysłuchania dołączonego nagrania audycji, w której rozmawiamy również o twórczości El Greco i polskiej szkole konserwatorskiej.
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Monika Małkowska
Gość: prof. Iwona Szmelter (Międzykatedralna Pracowni Ochrony i Konserwacji Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej z ASP w Warszawie)
Data emisji: 17.03.2021
Godzina emisji: 22.05
mk