38:05 [ PR1]PR1 (mp3) 2021_09_20 PR1_21_09_26_Historia_żywa.mp3 Polska wieku XIX. W nowej Europie Wschodniej: wyzwania geopolityki i oświecenia (Historia żywa/Jedynka)
Dla naszego kraju, który przestał istnieć na mapie Europy, było to stulecie zniewolenia. To czas, kiedy karty na politycznej mapie kontynentu rozdawały trzy imperia: Rosja, Austria i Prusy. I dokonywał się w oświeconej Europie wielki postęp, niespotykany dotychczas rozwój nauki i techniki, którego symbolem stały się parowce, kolej żelazna, pierwsze samochody, telegraf, telefon. Także przemiany społeczne, mentalne, nowe idee i prądy polityczne. Wreszcie - belle époque - okres rozkwitu i spokoju od zakończenia wojny francusko-pruskiej w 1871 roku do wybuchu I wojny światowej.
Podróż do XIX wieku na ziemiach polskich
W najbliższych spotkaniach cyklu "Historia żywa" proponujemy Państwu podróż w przeszłość, właśnie do wieku XIX, ale na ziemie polskie. Dlaczego chcemy prześledzić wydarzenia tego okresu dziejów Polski? Jak wyjaśnił prof. Andrzej Nowak, powodów jest kilka. - Z jednej strony powodem są niezwykłe zmiany, zmiany cywilizacyjne. One przeorały rzeczywistość społeczną, demografię, w tym długim wieku XIX. Obraz życia ludzi na ziemiach polskich zmienił się w sposób nieporównywalny z przemianami w poprzednich wiekach - zauważył historyk.
Czytaj także:
Gość audycji "Eureka" podkreślił, że XIX wiek to także czas politycznie niezwykle ważny i trudny w historii Polski. - Cały wiek XIX jest wypełniony różnymi formami walki o niepodległość, pracy na rzecz niepodległości. To czas między pierwszą a drugą Rzeczpospolitą - wskazał. - Jest jeszcze trzeci powód: olbrzymia rola, jaką w tym okresie odgrywa kultura polska. Rozkwita wielka kultura romantyczna. Bez niej trudno sobie wyobrazić polskość, nawet tę dzisiejszą. Wiek XIX zredefiniował kulturę polską - zaznaczył.
Nowy cykl: "Poczet – odnowa: od Leszka do Leszka"
- Czwarty, ostatni powód - wiek XIX to jest pierwszy wiek umiędzynarodowienia nie tylko sprawy polskiej, to jest także czas umiędzynarodowienia, globalizacji, polskości. To czas nie tylko Wielkiej Emigracji, która owocuje najwyższymi wzlotami kultury, emigracji elitarnej, ale również masowej emigracji zarobkowej, która sprawi, zwłaszcza w końcowej części XIX wieku, że może nawet do 20 proc. mieszkańców ziem, które nazywamy etnicznie polskimi, wyjeżdża za granicę, czasami daleko w świat. Pozostają tam kolejne pokolenia, tworząc zjawisko tak ważne dziś - zjawisko Polonii - wyjaśnił.
- Można by tych powodów, przyczyn wymieniać jeszcze bardzo dużo, ale po prostu będziemy o tym rozmawiali w ciągu naszych audycji. Mam nadzieję, że nie będziecie się Państwo nudzili - powiedział prof. Nowak.
***
Tytuł audycji: Historia żywa
Prowadzi: Dorota Truszczak
Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk, publicysta, nauczyciel akademicki, sowietolog, autor "Dziejów Polski")
Data emisji: 20.09.2021
Godzina emisji: 21.10
kk