Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Andrzej Gralewski 02.01.2019

Amerykanka na Kresach II Rzeczypospolitej

Historia amerykańskiej dziennikarki i pisarki Virgilii Peterson, która poślubiła polskiego ziemianina Pawła Sapiehę i zamieszkała w siedzibie rodu w Siedliskach w ówczesnym województwie lwowskim. Opisała swoje życie w książce "Amerykańska Księżna. Z Nowego Jorku do Siedlisk".

Virgilia przyjeżdża do Polski w 1933 roku. Trafia do egzotycznego świata polskiej arystokracji, w którym nowojorskie wychowanie musi skonfrontować z zastaną tu rzeczywistością. Z tej perspektywy spogląda na stosunki społeczne panujące w II Rzeczpospolitej, poznaje ówczesną elitę, obserwuje nadchodzącą wojnę oraz upadek państwa. Po wybuchu wojny wraca z dziećmi do Stanów Zjednoczonych, gdzie zostaje cenioną postacią życia literackiego.

Virgilia i Paweł poznali się we Francji. Ona pojechała tam uczyć się francuskiego, on zgłębiał nauki ekonomiczne. Virgilia była już raz zamężna. - Młodzi szybko się w sobie zakochali i postanowili wziąć ślub - mówi Adam Safaryjski, historyk. Ale to nie było takie łatwe. Obie rodziny było przeciwne związkowi. Sapiehowie uważali, że amerykańska żona jest zbyt egzotyczna dla ich syna i jest między nimi zbyt wiele różnic, zaś rodzice Virgilii nie wierzyli, że Sapiehowie są autentycznymi arystokratami i uważali, że to jacyś oszuści. Zanim doszło do śluby minęło 9 lat i wreszcie w 1933 roku w Londynie związek został zawarty.

Virgilia poczyniła wiele obserwacji dotyczących życia arystokracji, które potem zamieściła w książce. - Ona zauważyła, że ta grupa, która w Warszawie wydaje przyjęcia jest stosunkowo mała, bo reszta siedzi na wsi i stara się zarabiać pieniądze - mówi Anna Mieszczanek, znawczyni polskiej arystokracji.

Jakie podobieństwo było między Virgilią i matką Pawła Matyldą? Czym Virgilia zajmowała się w rodowej siedzibie w Siedliskach? Jak postrzegała Polskę i jak potoczyły się losy Pawła i Virgilii Sapiehów? Co stało się z majątkiem w Siedliskach? Posłuchaj całej audycji.

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadzi: Katarzyna Jankowska

Gość: Anna Mieszczanek (autorka historycznego blogu o polskich ziemianach), Adam Safaryjski (ośrodek KARTA)

Data emisji: 2.01.2019

Godzina emisji: 19.06

ag