Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Andrzej Gralewski 18.01.2021

Diagnostyka przyszłości - dwu- i trójwymiarowy obraz oka

Ludzkie oko jest złożonym układem optycznym, którego właściwości niestety zmieniają się z wiekiem. Jedną z konsekwencji upływu lat jest utrata przeźroczystości elementów optycznych oka, takich jak ciało szkliste czy soczewka, co ma decydujący wpływ na jakość widzenia. Zaćma, czyli zmętnienie soczewki, dotyka ponad połowę populacji powyżej 75. roku życia.

laboratorium badania 1200.jpg
Inteligentny długopis na chorobę Parkinsona? Postęp w dziedzinie medycyny!

Nad unikalnym układem optycznym do obrazowania zmian w oku, głównie zmętnień w jego ciele szklistym, pracuje prof. Ireneusz Grulkowski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Gość Programu 1 Polskiego Radia przypomina, że oko składa się z kilku elementów charakteryzujących się różnymi własnościami optycznymi. Podkreśla, że proces widzenia to nie tylko oko, ale również mózg. - Siatkówka oka to przedłużenie mózgu, gdyż obrazy wywoływane na siatkówce przenoszone są do mózgu i tam analizowane - wyjaśnia.


Posłuchaj
20:43 2021_01_18 19_07_38_PR1_eureka.mp3 Nowe metody diagnostyki oka (Eureka/Jedynka)

 


badania laboratoryjne laboratorium free shutter 1200.jpg
Sondy fluorescencyjne do poszukiwania leków na COVID-19

Oczy się starzeją

Niestety, z wiekiem elementy oka działają gorzej i tracą przejrzystość. To zaś ma wpływ na to, jak zachowują się promienie światła w oku. A problemy z widzeniem mają swoje konsekwencje społeczne, zarówno u dzieci, które gorzej się uczą, jak i u dorosłych, którzy mają ograniczenia w pracy. - Zmętniałą soczewkę trzeba wymienić, a operacje usunięcia zaćmy to najczęściej wykonywane operacje chirurgiczne w Unii Europejskiej - naświetla skalę problemu profesor. Dlatego tak ważny jest proces diagnozowania.

Badania prowadzone przez polskiego uczonego umożliwią uzyskanie przestrzennych informacji na temat rozkładu własności optycznych w soczewce i w ciele szklistym - rozproszenia i załamania światła, co pozwoli nie tylko zrozumieć zmiany związane z optyką starzejącego się ludzkiego oka, ale także pozwoli na stworzenie nowej generacji urządzeń diagnostycznych.

Urządzenie diagnostyczne na podczerwień

Prof. Ireneusz Grulkowski wyjaśnia, że celem kierowanego przez niego projektu jest rozwój i testowanie kliniczne urządzenia optycznego, które pozwoli na detekcję światła rozproszonego zarówno w soczewce, jak i ciele szklistym, czyli wewnątrz gałki ocznej. - Nie ograniczamy się do konkretnej części oka, ale staramy się skonstruować takie urządzenie, które będzie w stanie diagnozować wszystkie jego elementy - tłumaczy. Urządzenie będzie wykorzystywało głównie metodę, na której oparta jest tomografia optyczna OCT. Opracowali ją w Toruniu profesorowie Maciej Wojtkowski i Andrzej Kowalczyk. Do gałki ocznej jest wpuszczane światło bliskiej podczerwieni i jego analiza pozwala stworzyć dwu- i trójwymiarowy obraz całego oka.

Prace prowadzi interdyscyplinarny zespół specjalistów z różnych dziedzin, który współpracuje również z placówkami zagranicznymi. Obecnie trwają prace nad optymalizowaniem urządzenia, potem będą prace laboratoryjne, a po nich zostaną podjęte testy kliniczne.

Na realizację projektu profesor Ireneusz Grulkowski otrzymał środki z programu TEAM Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej.

Czytaj także:

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadził: Krzysztof Michalski

Gość: prof. Ireneusz Grulkowski (Zakład Biofizyki i Fizyki Medycznej Instytutu Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu)

Data emisji: 18.01.2021

Godzina emisji: 19.07

ag