Levittoux - polska historia rodziny z francuskimi korzeniami

Kilka słów o Cytadeli Warszawskiej

Losy rodu Levittoux były bowiem nierozerwalnie splecione z historią Polski. - Piotr Levittoux-Desnouettes, wracając z nieudanej wyprawy do Rosji, pozostał w Polsce pod opieką jednego z dworów i ożenił się z Marianną Życzyńską, polską szlachcianką - opowiada na antenie radiowej Jedynki Jan Engelgard, kierownik Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej. - Ukazała się książka "Trzy wieki rodziny Levittoux w Polsce", która opisuje 11 postaci z tego rodu - dodaje. 

Karol Levittoux

Gość audycji podkreśla, że syn Piotra i Marianny - Karol trwale zapisał się w polskiej historii. W szkole był uczniem ponadprzeciętnie zdolnym. Szczególnie interesowały go nauki techniczne. - Materiały archiwalne, które się zachowały, wskazują, że był wyróżniającym się uczniem, właściwie w każdej klasie w szkole otrzymywał jakąś nagrodę - dodaje. 

Karol prowadził działalność konspiracyjną, był założycielem organizacji patriotycznych. Został aresztowany, więziono go w Cytadeli Warszawskiej. - Aresztowania rozpoczęły się latem 1839 roku, jak podaje prof. Jerzy Skowronek, ale z czasem do Cytadeli przewieziono ok. 200 osób: spiskowców, uczniów, a także brata Karola - Henryka - mówi gość audycji. - Ujawniono winę Karola, były zeznania, które go obciążały i doszło do aresztowania - podkreśla. 

Czyny Karola stały się romantyczną legendą poświęcenia dla ojczyzny, która znalazła odbicie w wierszach Norwida, Syrokomli, a współcześnie w balladzie Przemysława Gintrowskiego.

Przemysław Gintrowski - Karol Levittoux

Młodszy brat Karola, dr Henryk Levittoux, lekarz i przyrodnik, pozował Janowi Matejce do obrazu "Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem", natomiast stryjeczny wnuk słynnego konspiratora Karol Levittoux był jedną z ofiar zamachu majowego w 1926 roku.

O obecności rodziny Levittoux w polskiej historii opowiadali również kustosz Jarosław Jaskólski i Michał Cieślak z Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej. 

Katarzyna Jankowska w rozmowie z kustoszem Jarosławem Jaskólskim

W audycji również o historii cukru w polskiej kuchni

Staropolskie słodycze dopiero od XVIII wieku zaczęto przyprawiać drogim i egzotycznym cukrem. Stał się modny, robiono z niego figury, które zdobiły stoły, jako nowość był jedzony także osobno w tzw. głowach, z czasem - zmielony. Cukier dodawano do smakołyków takich jak galarety, makarony migdałowe, pierniki wiedeńskie czy biszkopty. Królewski kucharz Czerniecki wzbogacał cukrem smak mięs, ryb i tortów czy zapiekanek z ciasta, mięsa i warzyw, słodził obficie także jajecznicę. Łączenie smaków słodkich i kwaśnych to cecha charakterystyczna ówczesnej kuchni, a o jej sekretach opowiedział prof. Jarosław Dumanowski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadzi: Katarzyna Jankowska 

Goście: Jan Engelgard (kierownik Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej) Jarosław Jaskólski (kustosz), Michał Cieślak, prof. Jarosław Dumanowski (UMK w Toruniu) 

Data emisji: 16.06.2021 r. 

Godzina emisji: 19.30

ans