Podwodne badania archeologiczne wokół Kasos, które trwały od 2019 roku i zakończyły się w październiku 2023 roku, składały się z czterech ekspedycji naukowych prowadzonych przez Grecką Narodową Fundację Badawczą we współpracy z ministerstwem kultury. Wyprawy do obszarów o szczególnym znaczeniu poprzedzone były zebraniem dowodów archeologicznych i historycznych, a także studiami nad źródłami, świadectwami i innymi dokumentami na temat wyspy Kassos. Wśród nich znalazła się właśnie "Iliada", przypisywany Homerowi epos, który wspólnie z "Odyseją" jest jednym z najstarszych zabytków literatury europejskiej.
W ekspedycjach uczestniczył interdyscyplinarny zespół greckich i zagranicznych badaczy, archeologów nurkujących, historyków, architektów, geodetów, konserwatorów, geologów, biologów, rzemieślników, studentów, doktorantów i innych pracowników naukowych.
Odkryto dziesięć wraków statków oraz szereg innych obiektów archeologicznych pochodzących z prehistorii (3000 p.n.e.), epoki klasycznej 460 p.n.e.), hellenistycznej (100 p.n.e. do 100 n.e.), rzymskiej (200 p.n.e. do 300 n.e.), bizantyjskiej (800-900 n.e.), a także ze średniowiecza i okresu osmańskiego. Wszystko wskazuje na to, że to zatopione szczątki starożytnych i nieco młodszych statków przewożących towary z Hiszpanii, Włoch, Afryki i wybrzeży Azji Mniejszej. Odnaleziono także pozostałości drewnianej łodzi z elementami metalowymi, które wskazują, że to prawdopodobnie jednostka z okresu II wojny światowej.
Nurkowie przeczesali dno morskie na głębokości od 20 do 47 metrów pod powierzchnią wody o odkryli mi.in. hiszpańską amforę z pieczęcią na uchwycie datowaną na lata 150-170 n.e., naczynia służące do picia, rzymską ceramikę wyrabianą w północnej Afryce oraz kamienną kotwicę pochodzącą z okresu archaicznego, czyli mniej więcej z epoki, w której Homer tworzył swoją Iliadę.
Podczas prac archeologom towarzyszyła ekipa filmowa, która udokumentowała działania badaczy w filmie "Nurkowanie w historii Morza Egejskiego", zaś naukowe podsumowanie odkryć wraz z komentarzami i opracowaniami historyków, archeologów, konserwatorów i innych naukowców będzie przedmiotem publikacji, której wydanie planowane jest na koniec 2024 roku. A jeszcze wcześniej - w czerwcu 2024 roku - badania archeologiczne rozszerzone zostaną na obszar morski sąsiedniej - i znacznie większej od Kasos - wyspy Karpathos.
mc