Gustav Mahler (1860-1911) urodził się w rodzinie żydowskiego kupca, jako drugie z dwanaściorga dzieci. Pochodzenie zamykało mu drogę do najważniejszego muzycznego stanowiska w Cesarstwie Austriackim - dyrygenta Opery Wiedeńskiej. Nikt też nie przypuszczał, że starzejący się muzyk zdobędzie serce najpiękniejszej kobiety w Europie. A jednak Mahler potrafił zdobyć wszystko.
Dyrygent
Niezwykle ceniony jako dyrygent, doskonale prowadzący wykonania Beethovena, Webera i Wagnera, Mahler mógł liczyć na wielkie poparcie. W lutym 1897 roku przyjął chrzest, co umożliwiło mu zdobycie wymarzonej dyrekcji Opery Wiedeńskiej. Odniósł wiele sukcesów, był bowiem w swej pracy pedantycznie dokładny. Był również tyranem, co z jednej strony gwarantowało absolutną precyzję realizacji jego artystycznych zamierzeń, z drugiej zaś - było źródłem narastajacych konfliktów. Po dziesięciu latach Mahler traci stanowisko. Co gorsza, umiera jego starsza córka Maria Anna, lekarze diagnozują ciężką chorobę serca, a małżeństwo przeżywa kryzys.
Dyrygujący Mahler
Intensywna praca w Stanach Zjednoczonych, znaczona prawdziwymi triumfami Mahlera-dyrygenta, olśniewającego w Metropolitan Opera i w Filharmonii Nowojorskiej, nie odmieniła już kolei jego życia osobistego.
Alma
Małżeństwo... Alma Schindler, młoda, piękna, wykształcona i niezmiernie utalentowana, była znaczącą postacią życia kulturalnego Wiednia. Mahler zakochał się w niej od pierwszego wejrzenia w roku 1901 i posłał jej Adagietto z V Symfonii jako dowód swego uczucia. Skutek był natychmiastowy: Alma porzuciłą Aleksandra von Zeminsky'ego i zaręczyła się z Mahlerem.
Alma Mahler
Wbrew opinii rodziny i środowiska, wyszła za Gustava juz w marcu 1902. Związek Almy Mahlerem ze starszym, pedantycznie przestrzegającym rozkładu dnia i niezbyt ceniącym własną twórczość muzyczną Gustavem nie był szczęśliwy. Jeszcze za życia męża Alma nawiązała romans z Walterem Gropiusem, za którego później - po rozpadzie związku z Oskarem Kokoschką - wyszła za mąż.
Dziedzictwo
Gustav Mahler nie był za życia zbyt ceniony jako kompozytor - jego muzykę, opartą na wątkach literackich, zestawiającą cytaty z najtrywialniejszych utworów miejskiego folkloru Wiednia z najszlachetniejszymi przejawami własnej inwencji, określano wzgardliwym mianem "Kapellmeistermusik".
"Och! Zapomniałem użyć klaksonu! Teraz będę musiał napisać kolejną symfonię!"
Chwalono instrumentację i znajomość orkiestry, lecz odmawiano tej muzyce głębszego znaczenia. Dopiero epoka postmodernizmu, otwarta na wielowątkowość postrzegania świata była w stanie w pełni oddać hołd dziełom Mahlera.
W tygodniu, w którym obchodzić będziemy 100. rocznicę śmierci kompozytora, muzykę Gustava Mahlera prezentujemy od poniedziałku do czwartku w Muzycznym Kanonie Dwójki (codziennie o godzinie 9:50). Mahlerowi poświęcony będzie także niedzielny Płytowy Trybunał Dwójki (o godz. 14:00) oraz kolejna audycja z cyklu "Moje czasy jeszcze nadejdą - przewodnik po symfoniach Gustava Mahlera" (o godz. 22:00). Aby posłuchać poprzednich audycji z tego cyklu, wystarczy kliknąć odpowiedni odnośnik w ramce po prawej stronie.