Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PR dla Zagranicy
Ewa Plisiecka 17.08.2021

„Vodou Politics”. Warszawska wystawa haitańskich artystów

Ekspozycja „Vodou Politics” to próba ujęcia złożoności kultury Haiti: jej kolonialnej historii, współczesnej polityki i niezwykle skomplikowanej wszechobecnej religii vodou.

Wystawę przygotowała Fundacja Asoto, która powstała z zamiarem prezentacji oraz poznania często mylnie przedstawianych zjawisk kulturowych. W swoim  pierwszym projekcie pokazuje kulturę i historię Haiti poprzez sztukę związaną z religią vodou. Dochód ze sprzedaży prac pokazanych na wystawie Vodou Politics wróci na Haiti oraz zasili dalsze działania Fundacji Asoto. W warszawskiej Galerii Jednostka wystawę można oglądać od 19 sierpnia do 5 września.  

Obecna sytuacja Haiti, skutek złożonej przeszłości kolonialnej, opresji religijnej i nieskutecznych programów pomocy zagranicznej przesyconych korupcją, jest jednocześnie swoistą soczewką, w której skupia się wiele problemów współczesnego świata. Niewolnicy sprowadzani od XVI wieku na wyspę Hispaniola przez Hiszpanów, a później przez Francuzów, pochodzili z różnych regionów Afryki (na przykład z dzisiejszego Konga, Beninu czy Senegalu).

Dzisiejsze haitańskie vodou ukształtowało się najpierw w wyniku tego zderzenia tradycji, które zaowocowało stworzeniem wspólnego systemu wierzeń, a następnie w wyniku przymusowej chrystianizacji niewolników narzuconej przez Hiszpanów, Francuzów i w końcu Amerykanów. W rezultacie dzisiejsze vodou jest o wiele bardziej skomplikowanym systemem religijnym, niż mogłoby to wynikać z hollywoodzkiego wizerunku „voodoo”.

Haiti obecnie jest najbiedniejszym krajem Karaibów, w dodatku często dotykanym przez klęski żywiołowe. Ogromne trzęsienie ziemi dotknęło ten kraj w 2010 r. Kilka dni temu w wyniku kolejnego trzęsienia ziemi zniszczeniu uległo około 37 tysięcy domów. Sejsmolodzy wskazują, że było ono płytsze niż katastrofalne wstrząsy z 12 stycznia 2010 r., które spowodowały poważne zniszczenia w stolicy kraju, Port-au-Prince, i innych miastach. Zginęło wówczas ponad 220 tys. ludzi, a ponad 300 tys. zostało rannych.

Znane są związki Haiti z Polską. Haitańczycy polskiego pochodzenia to potomkowie legionistów, wysłanych przez Napoleona w celu stłumienia powstania przeciw Francuzom. Część przysłanych tu polskich żołnierzy postanowiła poprzeć powstańców, a później osiedlić się na wyspie.

O wystawie „Vodou Politics” z Katarzyną Prokesz z Fundacji Asoto rozmawia Ewa Plisiecka.