Pomnik przedstawiający obu twórców siedzących obok siebie na ławce stanął przy odbudowanym ratuszu mińskim, koło nieistniejącego już kościoła dominikańskiego, w którym Moniuszko grał na organach i z którego zostały tylko fundamenty pod brukiem. Jego autorzy to Leu i Siarhiej Humileuscy.
Napis na tablicy informacyjnej głosi, że pomnik przedstawia "dramaturga Wincentego Dunin-Marcinkiewicza i kompozytora Stanisława Moniuszkę - twórców białoruskiej narodowej klasycznej opery".
Moniuszko urodził się w 1819 r. w Ubielu pod Mińskiem, ale na początku lat 30. zamieszkał wraz z rodzicami w Mińsku i tu żył przez 20 lat. W okolicach placu Wolności jest wiele związanych z nim miejsc.
Opera częściowo po białorusku
W ratuszu na samym placu w czasach Moniuszki działała orkiestra pod batutą Dominika Stefanowicza, u którego przyszły kompozytor pobierał lekcje fortepianu. Tu stał też kiedyś teatr miejski, gdzie w 1852 r. odbyła się premiera opery Moniuszki "Sielanka" do słów Dunina-Marcinkiewicza.
Tekst jest napisany częściowo po polsku, a w części po białorusku. "Ze sceny po raz pierwszy popłynęły słowa w języku białoruskim" - czytamy w mińskim tygodniku "Nasza Niwa".
Z innych budynków związanych z Moniuszką w Mińsku zachował się m.in. gmach gimnazjum przy placu Wolności, do którego kompozytor chodził przez trzy lata na początku lat 30. XIX w. Dziś mieści się w nim Federacja Związków Zawodowych Białorusi.
Na tablicy pamiątkowej na fasadzie wśród słynnych osób, które się w nim uczyły, wymieniono nie tylko Moniuszkę, ale także starszego o pokolenie poetę Tomasza Zana, którego wiersze wykorzystywał w swoich pieśniach.
Do placu przylega zaś ul. Internacjonalna (d. Wałocka), gdzie zachował się dom, w którym Moniuszko mieszkał wraz z rodziną. Znajduje się na nim dzisiaj tablica pamiątkowa z płaskorzeźbą przedstawiającą kompozytora przy pianinie. W tym samym domu mieszkał też autor pierwszej monografii poświęconej Moniuszce, Aleksander Walicki.
Moniuszko opuścił Mińsk w 1837 r., gdy pojechał na studia do Berlina.
W Mińsku jest obecnie ulica Moniuszki, ale leży ona w oddalonej od centrum dzielnicy Łoszyce, w rejonie nowoczesnej zabudowy.
PAP/IAR/agkm
bialorus. polskieradio.pl
Informacje o Białorusi: Raport Białoruś, serwis portalu PolskieRadio.pl
