Debata Dwójki: "Wciąganie w literaturę jest rolą państwa"

Literatura w Polsce bez polskiej literatury? Jak rysuje się sytuacja na rynku księgarskim, jeśli sprzedaż półtora tysiąca egzemplarzy powieści uznanego już autora uważana jest za sukces? Co jest przyczyną takich wyników? Do rozmowy o sytuacji literatury polskiej na polskim rynku księgarskim Wacław Holewiński zaprosił grupę ekspertów. Zachęcamy do zapoznania się z zapisem "Debaty Dwójki".

• Czy można wyobrazić sobie sytuację, że wchodząc do księgarni w naszym kraju, nie znajdujemy w niej ani jednej polskiej powieści współczesnej? Tematem "Debaty Dwójki" był polski rynek księgarniany bez literatury polskiej.
• Czy nagrody literackie lub festiwale coś w tej sytuacji zmieniają? A może pomogłaby, postulowana w niektórych środowiskach, jednolita cena książki?
• Z czego wynika spadek sprzedaży na rynku księgarskim i jak mu zaradzić? Gośćmi "Debaty Dwójki" byli: Beata Stasińska - agentka literacka, krytyczka; Justyna Sobolewska - literaturoznawczyni i krytyczka literacka; profesor Dorota Heck - historyk i krytyk literatury; oraz Wojciech Stanisławski - redaktor miesięcznika "Twórczość".

- Jeśli chodzi o raportowanie obrotów rynku książki w Polsce, mamy z tym spory kłopot. To samo dotyczy mapowania rynku. Nie wiemy dokładnie, kto jest największym graczem i dlaczego, jak rozkładają się siły między dystrybutorami a wydawnictwami ani jaką rolę pełnią w tym systemie księgarnie lub biblioteki - powiedziała w Dwójce Beata Stasińska, agentka literacka, krytyczka. - Nawet jak mamy wspaniałe programy promocji czytelnictwa, to nie robimy ich ewaluacji. To pole wymaga uporządkowania - dodała.

Co dalej z literaturą polską?

- Rynek czytelnictwa czy polska literatura to bardzo szerokie tematy, które trudno ogarnąć jedną rozmową. Nie wiemy na ich temat wielu rzeczy, a rynek jest ciągle dziki. Najważniejszą sprawą jest uporządkowanie tych kwestii poprzez ustawę o jednolitej cenie. Trwają konsultacje w tym zakresie. Wszystkie podmioty, takie jak wydawcy, księgarnie czy biblioteki, mają poczucie, że sytuacja wymaga działania. Największym graczem na rynku tej siatki są sieci dystrybucyjne - zaznaczyła w debacie Justyna Sobolewska, literaturoznawczyni i krytyczka literacka.

Czytaj także:

• Rozwój architektury polskich miast. "Nadmierna swoboda może skutkować degradacją przestrzeni" [WIDEO]
• Debata Dwójki: "Wolność słowa ma gigantyczny wymiar polityczny" [WIDEO]

"Wciąganie w literaturę jest rolą państwa"

- Zarażanie, infekowanie i wciąganie w literaturę oraz w żarliwość wobec niej jest rolą państwa. Forsowanie czy perswadowanie czytania, czynienie go atrakcyjnym, ale też obrazowanie pewnych umiejętności, które daje stałe obcowanie z tekstem, jest czymś, co jest zadaniem dla szkół i to już od pierwszych etapów edukacji - powiedział Wojciech Stanisławski, redaktor miesięcznika "Twórczość".

- Moi studenci czytają. Sugeruje się im jednak, że czytanie jest nieefektywnie i nieekonomiczne. Zdarza się, że studenci przychodzą do nas przy ogromnym oporze rodziny i rodziców. W skrajnych przypadkach są nam "wyrywani", pod szantażem, że będą utrzymywani finansowo przez rodziców, ale tylko pod warunkiem wyboru innego, w ich ocenie "przyszłościowego" kierunku studiów, takiego jak grafika komputerowa, ale absolutnie nie polonistyka - dodała profesor Dorota Heck, historyk i krytyk literatury. 

Stan czytelnictwa w Polsce:

• Biblioteka Narodowa od 1992 roku prowadzi badania czytelnictwa na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie osób w wieku 15 i więcej lat.
• W każdym badaniu zadawane są pytania monitorujące oraz pytania dodatkowe, dzięki którym możliwe jest "pogłębione zrozumienie wybranych zagadnień czytelniczych".
• Z najnowszego raportu Biblioteki Narodowej wynika, że w roku 2023 przynajmniej jedną książkę przeczytało 43 proc. Polaków. To wzrost o 9 punktów procentowych względem roku 2022.

Posłuchaj

57:23 PR2 2024_07_02-21-00-03.mp3 Debata Dwójki: "zarażanie, infekowanie i wciąganie w literaturę jest rolą państwa" (Debata Dwójki)

 

***

Tytuł audycji: Debata Dwójki

Prowadził: Wacław Holewiński

Goście: Beata Stasińska - agentka literacka, krytyczka; Justyna Sobolewska - literaturoznawczyni i krytyczka literacka; profesor Dorota Heck - historyk i krytyk literatury; Wojciech Stanisławski - redaktor miesięcznika "Twórczość"

Data emisji: 2.07.2024

Godz. emisji: 21.00

dz/wmkor/zch