Szata czy całun? Tajemnicza tkanina z katedralnej krypty

W 1953 roku podczas odbudowy warszawskiej bazyliki archikatedralnej po zniszczeniach II wojny światowej natrafiono na kryptę. Okazała się miejscem pochówku ostatnich książąt mazowieckich Stanisława (1501–1524) i Janusza III (1502–1526), którzy zmarli w niewyjaśnionych okolicznościach. Jednym z zabytków wydobytych z krypty były fragmenty niezwykle cennej tkaniny.

Jednym z zabytków wydobytych z krypty były fragmenty niezwykle cennej tkaniny.

Foto: Muzeum Warszawy

Choć od odkrycia minęło ponad 70 lat, tkanina wciąż skrywa wiele tajemnic. Badaczom nie udało się do końca ustalić, czym był fragment drogocennego materiału. Obecnie tajemniczą tkaninę można oglądać w Muzeum Warszawy.

Posłuchaj

15:04 _PR2 (mp3) 2025_03_09-09-27-58.mp3 Szata czy całun? Tajemnicza tkanina z katedralnej krypty (Kunstkamera/Dwójka)

 

Odkrycie w warszawskiej katedrze

Elżbieta Wilczak Dąbrowska - archeolog z Działu Badań nad Historią Warszawy i Zbiorami - opowiedziała o kulisach odkrycia dwóch trumien i pracach badaczy. - Zadecydowano, że tkanina będzie przebadana przez specjalistów. Powołano specjalną grupę badaczy. Odpowiadała ona za prace konserwatorskie i za całą dokumentację, którą wówczas stworzono. Trzeba wspomnieć, że pracowali w specyficznych warunkach. Musieli wykonać wszystko w określonym czasie i w trudnym miejscu - powiedziała.

- Po wejściu do krypty na dwóch żelaznych legarach, które były wtórnie wbite w mury, znajdowały się dwie trumny. Wiemy, kto w nich spoczywał, dzięki badaniom. Było to jednym z zadań, jakie przed sobą postawili badacze - zdradziła.

Całun czy płaszcz?

Odkryta tkanina ma dziś kolor brunatno-brązowy, ale przed wiekami był to kolor czerwony. - Zdobi ją wspaniały wzór z motywem orłów adorujących drzewo życia - wyjaśniła Agnieszka Dąbrowska - kuratorka Gabinetu Ubiorów. Badania nad tym materiałem pozwoliły także na zidentyfikowanie osób pochowanych w krypcie. - Tego rodzaju tkaniny powstawały w określonym miejscu i czasie. Zgadza nam się to chronologicznie z latami życia i śmierci ostatnich książąt mazowieckich. Jednak identyfikacja tych tkanin wciąż rodzi wiele zagadek - przyznała.

Czytaj także:

• Książę dzielnicowy Rafał I Warszawski. Felieton Magdaleny Złotnickiej

- To luksusowa i cenna tkanina, ale z zachowanych fragmentów wciąż nie wiemy, czy jest to płaszcz, czy całun. Tkanina była tak ułożona w krypcie, że wciąż wiele spraw wymaga sprecyzowania i dopełnienia - dodała.

***

Tytuł audycji: Kunstkamera

Prowadzenie: Aleksandra Łapkiewicz

Goście: Elżbieta Wilczak Dąbrowska (Muzeum Warszawy, archeolog z Działu Badań nad Historią Warszawy i Zbiorami), Agnieszka Dąbrowska (Muzeum Warszawy, kuratorka Gabinetu Ubiorów)

Data emisji: 9.03.2025

Godz. emisji: 9.30

dz/kor