Szydłowiec to miasto leżące w południowej części Mazowsza i liczy sobie już ponad 600 lat. Historia tego miasta to historia przemysłowa. Niegdyś słynęło bowiem z przemysłu elektromaszynowego, a także wydobycia i obróbki piaskowca.
88:35 Dwójka na miejscu 2024_09_14-15-00-17.mp3 Szydłowiec: miasto z 600-letnią historią (Dwójka na miejscu - Małe ojczyzny z wielką historią)
Cenne zabytki w Szydłowcu
- Szydłowiec był kiedyś ośrodkiem wydobycia piaskowca. Zamek, kościół, ratusz, a także macewy na cmentarzu żydowskim również są zbudowane z naszego piaskowca szydłowieckiego. Niestety, już się go nie wydobywa, a wyrobiska zostały zalane wodą - tłumaczyła Katarzyna Kowalczyk.
Czytaj też:
Szydłowiec to również przepiękne zabytki. Wśród nich jest m.in. późnogotycka fara, a także przepiękny, późnorenesansowy ratusz.
- On należy do najbardziej okazałych i najcenniejszych zabytków budownictwa mieszczańskiego w Polsce. Budowano go prawie przez 27 lat. Zaprojektowali go architekci włoskiego pochodzenia, Kacper i Albrecht Fodyga, a kamieniarz Jan Herbek wykonał kunsztowne detale i dekoracje architektoniczne, które można podziwiać do dziś - mówiła przewodniczka miejska.
Imponujący renesansowy zamek
Imponującą budowlą jest również renesansowy zamek. Wybudowany przez Stanisława Szydłowieckiego w II połowie XV wieku, na miejscu drewnianego grodu. - Usytuowany jest na sztucznej wyspie otoczonej fosą, w środku Parku Radziwiłłowskiego. Rozbudowa gotyckiego zamku na renesansową rezydencję dokonana została przez Mikołaja Szydłowieckiego w latach 1515-1526 - opowiadała Katarzyna Kowalczyk.
Modernizację zamku przeprowadzili też w XVII i XVIII wieku również Radziwiłłowie. Ostatnią właścicielką była Anna Sapieżanka, która sprzedała dobra szydłowieckie Królestwu Polskiemu. Dziś znajduje się tu Muzeum Ludowych Instrumentów oraz Pracownia Historii Szydłowca. Ta ostatnia instytucja powstała głównie dzięki mieszkańcom miasta, którzy przynosili wartościowe rodzinne pamiątki, związane z Szydłowcem.
Szydłowiec - miasto o bogatej kulturze
Przechadzając się ulicami Szydłowca możemy poznać nie tylko jego zabytki, ale również historię, związaną z losami społeczności żydowskiej, która przez wieki współtworzyła to miasto. O żydowskiej kulturze, wpisanej w tkankę Szydłowca, opowiadała historyczka i pedagog Sława Lorenc Hanusz. Na tę niezwykła historię wpadła, realizując program "Ocalić od zapomnienia".
- Zaczęliśmy z młodzieżą szukać wspomnień, opowieści i przedmiotów z przeszłości. Okazało się, że dziadkowie znają ciekawe historie i w tym wszystkim pojawia się nagle temat żydowski - wyjaśniła.
Miasto przed wojną
Z biegiem czasu mieszkańcy zaczęli się otwierać – nie tylko Polacy, ale również i potomkowie przedwojennych rodzin żydowskich – i opowiadać o dawnym, przedwojennym Szydłowcu. - Z tego wyłonił się obraz miasteczka żydowskiego. W 1939 roku 80 proc. mieszkańców to byli Żydzi. Mieszkali z Polakami pod wspólnym niebem, na wspólnej ziemi. Mieli wspólne szkoły. Obchodzono też wspólnie święta religijne i państwowe.
W audycji odwiedziliśmy również słynne Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych i opowiadaliśmy o muzyce ludowej tego regionu. Nie zabrakło też wizyty w pobliskich Chlewiskach i opowieści o Zabytkowej Hucie Żelaza.
***
Tytuł audycji: Dwójka na miejscu - Małe ojczyzny z wielką historią
Prowadzenie: Andrzej Sułek i Hanna Szczęśniak
Goście: Katarzyna Kowalczyk (przewodnik z Miejskiej Informacji Turystycznej), Marta Łabędzka, Bożena Jarosławska i Monika Seweryn (Pracownia Historii Szydłowca), Aneta Oborny i Ilona Jaworska (Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu), Sława Lorenc-Hanusz (historyk, pedagog, animatorka kultury, znawczyni kultury żydowskiej), Grzegorz Prus (Muzeum Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego w Chlewiskach), Katarzyna Zedel (muzykant, śpiewaczka, kulturoznawca, etnomuzykolog i twórca instrumentów), Jan Adamczyk (skrzypek i harmonista)
Data emisji: 14.09.2024
Godz. emisji: 15.00
dz/am
