Czy rośliny, które często traktujemy jak "zielone tło", mogą być dla nas równie interesujące, jak ptaki i ssaki? Zapraszamy na spotkanie z prof. Marcinem Zychem - botanikiem, ekologiem, dyrektorem Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego.
28:45 _PR2 (mp3) 2024_10_26-12-29-56.mp3 Prof. Marcin Zych o tym, czy możliwa jest rozmowa z roślinami (Zielona Dwójka)
Rośliny na podsłuchu
Po raz pierwszy hipoteza o tym, że rośliny mają swój język, pojawiła się na uniwersytecie w Tel Awiwie pod koniec 2023 roku. Niedawno potwierdzili ją naukowcy z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i Katedry Ogrodnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Badacze przeprowadzili eksperyment, który potwierdził, że - między innymi - pomidory, zboże i winorośl emitują dźwięki, zwłaszcza kiedy znajdują się w sytuacji stresowej.
- Problemem, który dla nas istnieje w postrzeganiu roślin jest myśl, że są to organizmy, które w ogóle się nie kontaktują. One są osiadłe, nieruchome i niektórzy zastanawiają się, czy one faktycznie żyją - mówił prof. Marcin Zych z Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego. - Mówiąc szczerze, one mają bardzo ciekawe życie, zwłaszcza z punktu widzenia tego, w jaki sposób rozwiązują swoje problemy z istnieniem, rozmnażaniem i obroną przed wrogami. One tutaj operują językiem i my ten język powoli zaczynamy poznawać.
Czytaj też:
"Chemiczny" język roślin
Według badań naukowców, rośliny nie tylko emitują niesłyszalne dla ludzkiego ucha odgłosy, ale również wydzielają oryginalne zapachy, które informują o zagrożeniu lub mają np. zachęcić zapylaczy do odwiedzin.
- To jest język w dużej mierze oparty na sygnałach chemicznych. To kolejny powód, dla którego tak słabo nam idzie uczenie się tego języka, ponieważ człowiek jest przede wszystkim wzrokowcem i z wyczuwaniem różnych związków chemicznych jest u nas dość słabo. W przypadku roślin mamy wyraźną dominację takiej komunikacji chemicznej - podkreślił botanik.
Rośliny - sprawni manipulatorzy
Dla roślin komunikacja z różnymi organizmami, zarówno roślinami, jak i zwierzętami, jest bardzo istotna. Organizmy te muszą bowiem współpracować, np. ze zwierzętami, żeby przetrwać.
- Istotnym elementem życia roślin jest produkcja nasion i rozsiewanie, czyli rozmnażanie. I zarówno na etapie zapylania kwiatów, jak i rozsiewania nasion czy owoców, zwierzęta pełnią kluczową rolę. Prawie 90% wszystkich roślin kwiatowych wymaga udziału zapylaczy zwierząt, a te zapylacze muszą wiedzieć, że mają przylecieć do kwiatów. Żeby odnieść sukces reprodukcyjny, roślina musi w odpowiedni sposób komunikować się z tymi zwierzętami, często wręcz manipulować ich zachowaniem, żeby osiągnąć to, o co jej chodzi - mówił prof. Marcin Zych.
***
Tytuł audycji: Zielona Dwójka
Prowadziła: Aleksandra Łapkiewicz
Gość: prof. Marcin Zych (botanik, ekolog, dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu) Warszawskiego
Data emisji: 26.10.2024
Godz. emisji: 12.30
am/dz/wmkor