"Thatcher chciała stworzyć z Brytyjczyków naród sklepikarzy"

Śmierć premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher nie zakończyła sporów dotyczących oceny jej rządów.

Margaret Thatcher podczas przeglądu wojsk na Bermudach

Foto: Wikipedia/domena publiczna

- Lata 70. wydawały się szare, 80. to dekada yuppies. Pojawiła się przebojowa klasa finansistów, handlowców, bankierów, pewnych siebie, przepychających się łokciami, zainteresowanych dużymi pieniędzmi. To stało się w dużym stopniu pod jej wpływem. Pod rządami Thatcher Wielka Brytania stawała się krajem ludzi aspirujących - mówił w rozmowie z Dwójką dziennikarz BBC Stuart Hughes. 

Mija właśnie 34. rocznica powołania pierwszego rządu Margaret Thatcher.

Dr Krzysztof Iszkowski, ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, powiedział w "Przestrzeniach kultury", że słusznie o Margaret Thatcher mówi się iż była rewolucjonistką, gdyż wprowadziła inny sposób myślenia o społeczeństwie i rządzenia nim. Zwracał uwagę, że brytyjska pani premier miała złudzenie, że przenosi swój kraj w czasy wiktoriańskiej wielkości i wyznawanych wtedy wartości, a przynajmniej do spokojnych, "moralnych" lat 50. Nie była to jednak, jego zdaniem, prawda, gdyż zamiast tego zniszczyła ona dawną tkankę społeczną. Z tego powodu nie można o niej mówić, że była konserwatystką, tylko właśnie rewolucjonistką.  – Pomimo tego, że sama sobie tego bardzo długo nie uświadamiała – podkreślił dr Iszkowski.

Z tymi twierdzeniami zgodził się Łukasz Pawłowski, publicysta "Kultury liberalnej". W swojej ocenie rządów Thatcher podkreślił, że chciała ona stworzyć z Brytyjczyków "naród sklepikarzy”, ludzi którzy mają swoje firmy, dbają o nie, są właścicielami i wracają do "tych starych wartości”. W jego opinii tak się nie stało, gdyż jej rządy uwolniły mechanizmy, które całkowicie zmieniły Wielką Brytanię.

- Thatcher była najbardziej rewolucyjnym premierem od czasu Clementa Attlee, czyli pierwszego premiera powojennego. (...) Warto o nim pamiętać, gdyż był on punktem odniesienia do reform Thatcher, on stworzył to państwo dobrobytu, te zabezpieczenia socjalne, które pani Thatcher w dużej mierze rozmontowała – podkreślił Pawłowski.

Dr Jacek Reginia-Zacharski z Uniwersytetu Łódzkiego zgodził się z przedmówcami, że przełom, który dokonała podczas swoich rządów był bardzo głęboki. Zastanawiał się nad tym, czy na myśl polityczną Thatcher mogła wpłynąć jej niezgoda na upadek Wielkiej Brytanii, jako gigantycznego, wpływowego imperium. I chociaż pod jej rządami kraj ten nie uzyskał poprzedniej siły, to jednak stał się zamożnym państwem, z którym światowe mocarstwa musiały się liczyć. 

Audycję prowadził Bartosz Panek.