Fryderyk Chopin urodził się w 1810 roku – tyle można stwierdzić z całkowitą pewnością. Istnieją bowiem dwie daty urodzin wybitnego kompozytora i obie są równie prawdopodobne. Jak napisał historyk Adam Zamoyski w biografii Chopina:
"Księga chrztów w kościele parafialnym w Brochowie koło Żelazowej Woli wykazuje jako datę urodzenia dzień 22 lutego, ale rodzina Chopinów i sam kompozytor zawsze podawali 1 marca. By jeszcze bardziej skomplikować sprawę, ilekroć wspominano go w prasie albo gdy jako dziecko pojawiał się publicznie, wciąż dodawano mu jeden rok, i stąd wrażenie, podtrzymywane przez niektórych jego bliskich przyjaciół, że urodził się w 1809 roku".
Cudowne dziecko
Ojciec Fryderyka, Mikołaj Chopin, w 1787 roku przybył do Polski, w której ostatecznie się osiedlił. Pracował m.in. jako guwerner dzieci zamożnej szlachty. W 1806 roku ożenił się z Teklą Justyną Krzyżanowską, z która miał trzy córki oraz jednego syna – Fryderyka.
Rodzina Chopinów nie pozostała długo w Żelazowej Woli i przeprowadziła się do Warszawy, kiedy mały Fryderyk miał pół roku. Jego ojciec objął w mieście posadę nauczyciela francuskiego w Liceum Warszawskim. Znajdowało się w nieistniejącym dzisiaj pałacu Saskim i młody Fryderyk wychowywał się w jego pokojach. W 1817 roku szkoła została przeniesiona do pałacu Kazimierzowskiego, do którego też przeprowadziła się rodzina. Budynek obecnie mieści się na terenie kampusu Uniwersytetu Warszawskiego, a na jego ścianie można podziwiać okolicznościową tablicę o słynnym lokatorze.
Fryderyk Chopin rozpoczął naukę gry na fortepianie w wieku czterech lat i szybko przylgnęło do niego miano cudownego dziecka. Z początku uczyła go matka, a niedługo później szkolił się pod okiem nauczyciela – muzyka Wojciecha Żywnego. Jako ośmiolatek potrafił już zagrać dość skomplikowane utwory, a nawet komponować własne proste melodie.
Stał się ulubieńcem warszawskich salonów i grał nawet na przyjęciach w Belwederze wielkiego księcia Konstantego, brata cara Aleksandra I Romanowa. Zdarzyło mu się nawet wystąpić w obecności samego władcy, w trakcie jego pobytu w Warszawie. Jako nastolatek pobierał naukę pod okiem młodych pianistów, którzy mieszkali na pensji u jego ojca oraz brał lekcje u najznakomitszych warszawskich muzyków, m.in. u Józefa Elsnera.
Uczył się znakomicie w Liceum Warszawskim oraz odebrał praktyczną naukę muzyki jako organista w kościele ss. Wizytek. W młodości każde lato spędzał na wsi. Przyglądał się zwyczajom chłopów oraz pokochał muzykę ludową, która w przyszłości stanowiła inspirację jego twórczości.
W 1826 roku dostał się do Szkoły Głównej Muzyki przy Uniwersytecie Warszawskim. W tym czasie skomponował swoje pierwsze poważne utwory oraz udał się w pierwsze zagraniczne podróże, gdzie zdobył uznanie.
Tęsknił za Polską i rodziną
W 1830 roku wyruszył na pierwsze tournée po Europie. Nie wiedział, że już nigdy nie wróci do ojczyzny. 11 października wystąpił w Teatrze Narodowym na pożegnalnym koncercie w Warszawie, którą opuścił 2 listopada, żegnany przez swoich nauczycieli, przyjaciół i rodzinę. Pierwszym przystankiem w podróży był Wiedeń, w którym zastały go wieści o wybuchu Powstania Listopadowego.
– Powoli w jego serce wsączyła się gorycz. Możemy to obserwować już w listach, które napisał podczas pierwszego Bożego Narodzenia, które spędził zagranicą w Wiedniu. Rodzi się kompleks tego, że nie był ze swoimi przyjaciółmi w czasie Powstania Listopadowego oraz ból z powodu, że nie jest z najbliższymi. Mówi, że "czuje jak nigdy dotąd osierociałość swoją". To zacznie się pogłębiać i w czasie pobytu w Paryżu przede wszystkim będzie odczuwał bardzo głęboko swoje osamotnienie – mówiła prof. Irena Poniatowska w audycji Adama Rozlacha z cyklu "Biografia milenijna".
30:51 biografia millenijna Fryderyk Chopin.mp3 – Chopin to fenomen i pewna wyjątkowość, która objawia się festiwalach poświęconych jego twórczości i niesłychanej popularności na całym świecie – mówił prof. Mieczysław Tomaszewski. W audycji Adama Rozlacha z cyklu "Biografia milenijna" o Fryderyku Chopinie opowiedziała również prof. Irena Poniatowska. (PR, 29.10.2000)
Fryderyk Chopin w Wiedniu znajdował się bardzo złym nastroju i był mało aktywny. Ostatecznie zdecydował się wyruszyć do Paryża. Po drodze, w Stuttgarcie dowiedział się o upadku Powstania Listopadowego, co spowodowało kilkudniowe załamanie nerwowe artysty.
Na początku pobytu w stolicy Francji nie mógł odnaleźć swojego miejsca. Żył w trudnych warunkach materialnych i nie mógł przebić się w mieście pełnym znakomitych muzyków. Jego pozycja zmieniła się wraz z występem w lutym 1832 roku, kiedy zagrał w obecności Ferenca Liszta. Młody Polak zachwycił francuską publiczność i wszedł w grono wirtuozów fortepianu. Przyjaźnił się z wybitnymi pianistami, takimi jak Hector Berlioz i Ferdynand Hiller. Spotykał się również z uznanymi literatami – Heinrichem Heine i Adamem Mickiewiczem.
– Początkowo cudownie się czuł w towarzystwie innych wielkich artystów, ale z biegiem czasu zaczął się coraz bardziej zamykać. Krąg jego bliskich przyjaciół się zmniejszył – powiedziała prof. Pomianowska w audycji z 2000 roku. – Oczywiście zawsze był otoczony ludźmi, którzy chcieli chociaż otrzeć się o wielkość Chopina, ale on wyłączył się z towarzystwa i za swoich uważał przede wszystkim Polaków, ograniczył kontakty z obcokrajowcami.
47:34 podróże fryderyka chopina___1055_10_ii_tr_0-0_11793027dd4659f1[00].mp3 O podróżach Fryderyka Chopina w audycji Hanny Marii Gizy z cyklu "Klub ludzi ciekawych wszystkiego" opowiadali dr Mariusz Wrona, Marita Alban Juarez i Maciej Janicki. (PR, 27.02.2010)
Romantyk targany emocjami
Życie w Paryżu zaangażowało go na tyle, że miał niewiele czasu na komponowanie nowej muzyki. W ślad za sukcesem towarzyskim próbował ustatkować życie prywatne. W 1835 roku oświadczył się Marii Wodzińskiej, która zgodziła się wyjść za mąż za Chopina. Małżeństwo ostatecznie w tajemniczych okolicznościach nie doszło do skutku.
Rok później poznał o kilka lat starszą pisarkę – Aurore Dudevent, która była znana pod pseudonimem George Sand. Ich znajomość stopniowo się pogłębiała i Fryderyk Chopin postanowił się z nią związać.
W 1838 roku wybrali się we wspólną podróż na Majorkę, po której nastąpił twórczy wybuch geniuszu kompozytorskiego Fryderyka Chopina. Kontynuował związek z Sand aż do 1847. Lato spędzali wspólnie w jej posiadłości w Nohant, zaś zimę w Paryżu. Chopin oddawał się owocnej pracy twórczej, dawał lekcje gry na fortepianie oraz koncerty. W tym kilkuletnim okresie życia odnalazł wreszcie spokój ducha na emigracji.
Jednocześnie w tym czasie pogorszył się stan jego zdrowia. Muzyk od dzieciństwa był chorowity i był trawiony napadami kaszlu. Był leczony na gruźlicę, ale lekarze powątpiewają w tę diagnozę i wysuwają różne hipotezy na temat rzeczywistej choroby Chopina.
89:52 smierc szopena.mp3 Kto towarzyszył Fryderykowi w ostatnich dniach? Czy było jego życzeniem, żeby wyjąć jego serce? Na co chorował? Przedstawiamy fakty i legendy dotyczące jego śmierci i ostatniej woli kompozytora. (PR, 15.10.2013)
Kres życia
Nie mógł odnaleźć swojego miejsca po zakończeniu znajomości z George Sand i ostatecznie pogrążył się w przygnębieniu. Wiosną 1848 roku opuścił Francję i na pół roku wyjechał do Wielkiej Brytanii. Fryderyk Chopin był popularny wśród brytyjskiej arystokracji, ale wyjazd źle wpłynął na jego słabe już zdrowie. 16 listopada 1848 roku wystąpił po raz ostatni publicznie z okazji dorocznego balu maskowego na rzecz Towarzystwa Literackiego Przyjaciół Polski, brytyjskiej organizacji, która zajmowała się wspieraniem polskich dążeń niepodległościowych oraz działalnością charytatywną.
Niedługo później powrócił do Paryża. Próbował pokonać chorobę i poświęcić się muzyce, ale jego wysiłki nie zakończyły się sukcesem. Wycieńczony zmarł 17 października 1849 roku w Paryżu. Na jego pogrzeb przybyły tłumy mieszkańców miasta, które towarzyszyły w ostatniej drodze wybitnego pianisty i kompozytora.
sa
