Zygmunt Krasiński ze sztuki, którą przygotowywał Grochowiak, byłby postacią zdemitologizowaną, z silnie eksponowanymi elementami słabości i niedoskonałości - mówiła w Dwójce Anna Róża Burzyńska, autorki książki "Maska twarzy. Twórczość dramatyczna Stanisława Grochowiaka". Zobacz więcej.
***
Z okazji przypadającej 19 lutego 200. rocznicy urodzin Zygmunta Krasińskiego Program II Polskiego Radia przypominał najsłynniejszy dramat poety: "Nie-Boską komedię" oraz przedstawił rozmowę pod intrygującym tytułem "Kto się bał Nie-Boskiej komedii?". (wkrótce zamieścimy zapis tej audycji)
"Dramat o dzisiejszych sprawach tego świata, o zasadzie arystokracji i ludu. Bohater jest hrabią, a zarazem poetą: przeciwstawiłem go ludowemu przywódcy, człowiekowi genialnemu, który wyłonił się z ciemności i kroczy na czele milionowej rzeszy szewców i chłopów" – pisał o "Nie-Boskiej komedii" jej autor. Niełatwy to tekst, choć hipnotyzujący atmosferą dziwności i tajemnicy (zwłaszcza w połączeniu z historią rodzinną części pierwszej), nastrojem narastającej grozy – starcie dwóch obozów, rewolucja, która niesie kres dawnemu światu, jawi się niczym unicestwiająca apokalipsa. Nie wiadomo, co po niej nastanie.
Nie-Boska komedia wg Zygmunta Krasińskiego, reż. Lidia Zamkow, premiera: Teatr Powszechny w Warszawie,29 stycznia 1976. Zdjęcie pochodzi z archiwum Teatru Powszechnego im. Zygmunta Hübnera w Warszawie
Po raz pierwszy we fragmentach wystawił "Nie-Boską" Józef Kotarbiński w teatrze krakowskim w 1902 roku. Wielkim świętem dla polskiego teatru były dwie inscenizacje Leona Schillera przed wojną , który planował trzecie wystawienie po wojnie. Miało to być w roku 1949 . Niestety, do premiery nie doszło. Po wojnie po raz pierwszy wystawiono dramat Krasińskiego dopiero w 1959 roku w Łodzi w reżyserii Bohdana Korzeniewskiego. W Dwójce mówiła o tym historyk teatru – profesor Anna Kuligowska-Korzeniewska.
Z mieszanymi uczuciami przyjęta została przez krytyków "Nie-Boska" w inscenizacji Konrada Swinarskiego, o czym opowiadał reżyser Maciej Prus, który był asystentem reżysera. A jak dziś funkcjonuje ten utwór? Czy może niepokoić?
Gośćmi Iwony Malinowskiej byli również reżyser radiowej wersji "Nie-Boskiej komedii", (którą zaprezentowaliśmy kilka dni temu) – Paweł Łysak oraz reżyser Andrzej Wodziński, autor współczesnej inscenizacji w teatrze bydgoskim w 2008 roku zatytułowanej "Krasiński – Nie-Boska komedia. Instalacja teatralna".
