Dlaczego jesteśmy niegrzeczni?

Ostatnia aktualizacja: 15.05.2014 22:00
Bycie uprzejmym nie jest szczególnie trudne, ani nie wymaga ponoszenia specjalnych kosztów, więc teoretycznie każdy mógłby być uprzejmy cały czas. Dlaczego tak nie jest? Próba odpowiedzi w piątkowym "Skarbcu nauki polskiej".
Dlaczego jesteśmy niegrzeczni?
Foto: cmyk87/sxc.hu/cc

Niedawno zakończył się nabór do kolejnej edycji konkursu popularyzatorskiego „Inter”, który od 2 lat jest organizowany przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej. W ubiegłym roku każdy z 13 młodych finalistów miał 5 minut na zaprezentowanie przed jury i publicznością swojego projektu badawczego. Wśród wyróżnionych znalazł się dr Sławomir Wacewicz z Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, którego wystąpienie miało tytuł: "Polite: ewolucja uprzejmości" a dotyczyło ewolucyjnych źródeł  mechanizmów uprzejmości językowej.

Projekt dra Wacewicza wpisuje się w dziedzinę ewolucji języka i ma dostarczyć odpowiedzi na konkretne pytanie: dlaczego uprzejmość językowa jest tzw. strategią stabilną ewolucyjnie. Bycie uprzejmym nie jest szczególnie trudne, ani nie wymaga ponoszenia specjalnych kosztów, więc teoretycznie każdy mógłby być uprzejmy cały czas. Dlaczego tak nie jest?

Dr Wacewicz chce sprawdzić hipotezę na temat jednej z form uprzejmości językowej - wyrażeń wdzięczności - i przekonać się, czy zwroty typu "dziękuję" lub "będę wdzięczny" są podświadomie traktowane jako zaciągnięcie swego rodzaju długu czy też wirtualnego zobowiązania społecznego.

Ewolucja języka jako dziedzina badawcza jest wzorcowym przykładem interdyscyplinarności w nauce. Próba odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób człowiek (jako rodzaj Homo) wykształcił unikalną w przyrodzie zdolność do nabywania, a następnie używania języka, wymaga współpracy szerokiego grona badaczy o zróżnicowanych kompetencjach. Są wśród nich genetycy, specjaliści od komunikacji małp człekokształtnych (ale także np. delfinów czy ptaków śpiewających), paleoantropolodzy próbujący ustalić m.in. rozmiar i konfigurację mózgów naszych przodków, naukowcy obliczeniowi modelujący powstanie sztucznych języków za pomocą komputerów, ale także ewolucjoniści, językoznawcy, psychologowie i filozofowie.

Na rozmowę z drem Sławomirem Wacewiczem w "Skarbcu nauki polskiej” zaprasza Katarzyna Kobylecka.

16 maja (piątek), godz. 15.00-15.30

mm/mc

Zobacz więcej na temat: KULTURA NAUKA wychowanie
Czytaj także

Co mają na myśli nasze ręce?

Ostatnia aktualizacja: 21.02.2014 15:30
– W jednej rozmowie występują nie tylko gesty zamierzone, ale także setki ruchów nieświadomych. Ich proporcje są istotne dla określenia stanu psychicznego czy emocjonalnego u osoby w danej sytuacji – mówili w Dwójce pomysłodawcy aplikacji do identyfikacji i interpretacji ruchów rąk.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Nahuatl znaczy "język prosty". Czy wkrótce także martwy?

Ostatnia aktualizacja: 08.03.2014 18:00
Awokado, kakao, chilli, czekolada - gdyby nie nahuatl - nie znalibyśmy tych słów. Dr Justyna Olko walczy o przetrwanie i rewitalizację języka, którym na świecie posługuje się milion osób.
rozwiń zwiń