Nicola Porpora urodził się w Neapolu i miał iście południowy talent muzyczny. Jego opery są wypełnione wspaniałymi ariami, łączącymi piękno melodyki z doskonałym podkreślaniem walorów głosu wokalisty. Kompozytor znał śpiew od podszewki, początkowo bowiem jego sława opierała się na sukcesach pedagogicznych. Uczniami Porpory byli m.in. Gaetano Majorano zwany Cafarellim, oraz Carlo Maria Broschi znany pod scenicznym imieniem Farinellego.
Nicola Porpora
"Semiramida rozpoznana" skomponowana została przez Porporę w roku 1729 do libretta Metastasia, wówczas pierwszego librecisty Europy. Dzieło luźno oparte jest na starożytnych legendach o Semiramidzie, która – oprócz rozbudowy Babilonu i stworzenia jednego z cudów świata, czyli wiszących ogrodów – miała rządzić swym królestwem w męskim przebraniu. Właśnie ten wątek jest wykorzystany w operze.
Księżniczka Tamiri ma wybrać sobie męża spośród trzech zalotników, co uruchamia lawinę wydarzeń, prowadzącą do rozpoznania prawdziwej tożsamości bohaterki oraz połączenia Semiramidy z jej ukochanym.
Wszystkie, poza jedną, role męskie powierzone zostały kastratom (dla Farinellego powstała główna partia brata Semiramidy, Mirtea).
Farinelli
Nie było to tak bezsensowne, jak mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Kastracja, dokonana w odpowiednim momencie, powodowała zaburzenie gospodarki hormonalnej. W rezultacie kastrat nie tylko zachowywał swój sopranowy (rzadziej altowy) głos, ale także rozwijał się fizycznie ponad zwykłą miarę, zyskując nie tylko wzrost, ale i siłę. Potężny, dwumetrowy śpiewak w tłumie osób niższych o kilkadziesiąt nawet centymetrów, a do tego obdarzony potężnym głosem, nadawał się idealnie do ról bohaterów, władców, kochanków. Smaczku całej sprawie dodaje fakt, że wedle Diodora Sycylijskiego to właśnie Semiramida wynalazła… kastrację.
W piątkowy wieczór usłyszymy koncertowe wykonanie "Semiramidy rozpoznanej" w transmisji z festiwalu w Beaune. Partię Farinellego przedstawi znakomita rumuńska śpiewaczka Teodora Gheorghiu.
Zaprasza Aleksander Laskowski.
Program
Nicola Porpora Semiramide riconosciuta
Wyk: Teodora Gheorghiu – sopran, Blandine Staśkiewicz – mezzosopran, Delphine Galou – kontralt, Colin Balzer – tenor, Accademia Bizantina, Stefano Montanari – dyrygent
8 lipca (piątek), godz. 21:00