"Sól ziemi" opowiada o losach Piotra Niewiadomskiego, analfabety i prostaczka wcielonego do wojska w początkach I wojny światowej. Józef Wittlin pracował nad powieścią 10 lat. Wydane w 1935 r. dzieło zyskało szybko uznanie czytelników i krytyki. W 1936 r. autor otrzymał za nie nagrodę "Wiadomości Literackich", a dwa lata później - nagrodę Złotego Wawrzynu Polskiej Akademii Literatury.
Powieść stała się głośna także w Europie. Alfred Döblin na łamach "Pariser Tageszeitung" porównywał ją z twórczością Jaroslava Haška. O utworze pozytywnie wypowiadał się m.in. Tomasz Mann. Do 1939 r. książkę przełożono na dziewięć języków obcych. W tym samym roku rozważano nagrodzenie "Soli ziemi" literacką Nagrodą Nobla.
Józef Wittlin planował powieść jako pierwszy tom trylogii "Powieść o cierpliwym piechurze". Cykl jednak nigdy się nie ukazał. Większość gotowych fragmentów drugiej części ("Zdrowa śmierć") zaginęło podczas II wojny światowej, gdy pisarz podjął nieudaną próbę ucieczki z Francji do Wielkiej Brytanii w 1940 r. W 1972 r. w paryskiej "Kulturze" ukazał się jedyny ocalały urywek "Zdrowej śmierci".
Na "Słynne powieści" zapraszamy od czwartku (20.11) w godz. 19.10-19.30.
Twórczość Józefa Wittlina będzie tematem niedzielnej (23.11, godz. 22.00) audycji z cyklu "Strefa literatury".
Grzegorz Damięcki czyta "Sól ziemi" Józefa Wittlina; foto: Grzegorz Śledź/PR2
mc/jp