Jak stwierdził prowadzący audycję prof. Antoni Dudek, Polacy często postrzegają współczesny rosyjski imperializm jako kolejne wcielenie państwa Lenina i Stalina. W swojej książce Piotr Skwieciński pokazuje nieco bardziej złożoną rzeczywistość.
Potępiany Lenin
Jednym z symboli związanych z historią Rosji jest mumia Lenina do dziś dostępna dla zwiedzających w mauzoleum na Placu Czerwonym. Okazuje się jednak, że przywódca rewolucji październikowej wcale nie jest traktowany w tym kraju jako bohater.
- Lenin jest w oficjalnej narracji rosyjskiej potępiany całkowicie i bezapelacyjnie jako człowiek, który po pierwsze zrobił rewolucję, a rewolucja jest w myśl ich ideologii czymś bardzo, bardzo złym. To wynika oczywiście z tego, że oni sami boją się rewolucji - wyjaśniał Piotr Skwieciński.
Wypuścić ducha ukraińskości
Jak stwierdził ekspert, Lenin jest potępiany również jako człowiek, który doprowadził do usamodzielnienia się szeregu republik i "wypuścił z butelki straszliwego dżina ukraińskiego patriotyzmu". To właśnie Lenin utworzył bowiem Związek Radziecki, nadając mu charakter federacji, co po latach było podstawą do oderwania się od Rosji państw narodowych.
- Po pierwsze, przyzwyczaiło to te narodowości, że mają jakiś substytut własnej państwowości, niech ona będzie dalece niepełna, ale ona jest, to się nie nazywało Rosja. Po drugie przyzwyczaił Rosjan do tego, że istnieją te substytuty państwowości, przez co łatwiej im było zaakceptować, choćby na chwilę, ich oddzielenie się w 1991 roku. Po trzecie stworzył infrastrukturę władzy - wyliczał Piotr Skwieciński.
Jak wyjaśnił, każda z republik miała własną partię komunistyczną, własny komitet centralny i własnego sekretarza generalnego. - To umożliwiło tym republikom w miarę łagodne oddzielenie się i funkcjonowanie w pierwszym okresie lat 90. - dodał.
Jak myślą Rosjanie?
Zrozumienie ideologicznych przyczyn rosyjskiej inwazji na Ukrainę oraz historycznego, mitologicznego i emocjonalnego podglebia, z której wynurzyła się na nowo upiorna maszyna rosyjskiego imperializmu - oto zadanie, które stawia przed sobą autor książki Koniec ruskiego miru? Piotr Skwieciński - dyplomata, publicysta i wieloletni korespondent w Moskwie.
Dlaczego społeczeństwo rosyjskie popiera tę wojnę? Dlaczego nie robią na nim wrażenia zbrodnie dokonane w ich imieniu? Czy historycznych paraleli należy szukać w czasach Iwana Groźnego, carów-autokratów, epoce komunizmu - czy wszędzie naraz? Książka Skwiecińskiego pomaga przemyśleć te pytania, dostarczając przy tym wielu nieoczywistych obserwacji i wniosków z perspektywy człowieka, który poznał Rosję od podszewki.
(opis książki pochodzi od wydawcy)
25:30 2023_02_06 21_32_30_PR2_Rzeczypospolite.mp3 Rosyjski imperializm i jego ideologiczne podłoże (Rzeczypospolite/Dwójka)
***
Tytuł audycji: Rzeczypospolite
Prowadził: prof. Antoni Dudek
Gość: Piotr Skwieciński (były dyrektor Instytutu Polskiego w Moskwie, były korespondent i redaktor naczelny PAP, autor książki "Koniec ruskiego miru? O ideowych źródłach rosyjskiej agresji")
Data emisji: 6.02.2023
Godzina emisji: 21.30
mg