Apolinary Szeluto - Bolesław Błaszczyk o zapomnianym kompozytorze

- Nie napisałem książki muzykologicznej, to nie jest analiza lub synteza jego twórczości. Nie jest to książka biograficzna, powstała już praca doktorska o Szelucie, są inne teksty poświęcone głównie jego działalności przedwojennej i związkom z Szymanowskim. Na jego trop wpadłem wiele lat temu w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego, we wspaniałym archiwum kompozytorów polskich XX wieku - mówił w Dwójce Bolesław Błaszczyk, autor książki "Apolinarego Szeluty światy niepoznane".

Apolinary Szeluto na schodach swojego domu z ulubionym psem Ciapkiem (fragment okładki książki)

Foto: materiały promocyjne

• Apolinary Szeluto to kompozytor, którego nazwisko kojarzy się przede wszystkim z Karolem Szymanowskim i Spółką Nakładową Młodych Kompozytorów "Młoda Polska", do której należał z Grzegorzem Fitelbergiem i Ludomirem Różyckim.
• Jego twórczością powojenną zainteresował się Bolesław Błaszczyk, wiolonczelista i muzykolog.
• O jego książce "Apolinarego Szeluty światy niepoznane" rozmawiamy w tym wydaniu audycji. 

Apolinary Szeluto - kompletnie zapomniany twórca

Muzycznie łączymy jego nazwisko z baletem "Świteź", utworami fortepianowymi, może także z nagraną kilka lat temu "Sonatą wiolonczelową". Kompletnie zapomniany twórca, mimo że jego dorobek artystyczny ilościowo przewyższa dorobek Karola Szymanowskiego. To 42 opery, 27 symfonii, balet "Świteź", 7 koncertów (w tym 5 fortepianowych), 13 poematów symfonicznych, około 300 pieśni oraz bardzo liczne utwory fortepianowe.

Bolesław Błaszczyk i jego książka

Twórczością powojenną Apolinarego Szeluty zainteresował się Bolesław Błaszczyk, wiolonczelista i muzykolog. - Nie napisałem książki muzykologicznej, to nie jest analiza lub synteza jego twórczości. Nie jest to książka biograficzna, powstała już praca doktorska o Szelucie, są inne teksty poświęcone głównie jego działalności przedwojennej i związkom z Szymanowskim. Szeluto znał Stanisława Witkiewicza, był erudytą, udzielał się w tym środowisku. Miał bardzo rozległe zainteresowania, co położyło się cieniem na jego karierze kompozytorskiej. Równolegle z kompozycją studiował prawo - mówił gość Dwójki.

Posłuchaj

28:34 2024_02_20 21_31_26_PR2_Rozmowy_po_zmroku.mp3 Apolinary Szeluto - Bolesław Błaszczyk o zapomnianym kompozytorze (Rozmowy po zmroku/Dwójka)

 

"Anna Budowlana" - opera z budowy Mariensztatu

- Trochę nie szła mu ta kariera kompozytorska. W pewnym momencie wyjechał do Rosji i zaczął pracować jako prawnik. Cały czas jednak komponował i grywał. Na jego trop wpadłem wiele lat temu w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego, we wspaniałym archiwum kompozytorów polskich XX wieku. Moją uwagę zwrócił niezwykły tytuł "Anna Budowlana" z lat 50., już wcześniej interesowałem się sztuką socrealistyczną. Wypożyczyłem partyturę i oniemiałem. Ujrzałem libretto, historię stworzoną przez kompozytora, muzykę z pełnym składem wokalnym. Treścią tej opery była absurdalna historia z budowy Mariensztatu, zupełnie odklejona od rzeczywistości. Miałem do czynienia z czymś niecodziennym - podkreślił Bolesław Błaszczyk.

Czytaj też:

• "Od dziecka chciałam być kompozytorką". Grażyna Bacewicz o swojej muzycznej drodze
• Feliks Nowowiejski. Kompozytor hymnu numer dwa

Jedyne opracowanie powojennych librett Apolinarego Szeluty

Czy ten przed II wojną światową obiecujący twórca, w końcowej fazie twórczości został tylko - jak się powszechnie uważa - nic nieznaczącym grafomanem? Co pod koniec swego życia chciał przekazać światu poprzez muzykę? Kim był i jaką rolę miał do odegrania ten całkowicie zmarginalizowany polski kompozytor?

Na te pytania odpowiada Bolesław Błaszczyk na kartach jedynego opracowania powojennych librett Apolinarego Szeluty. Lektura tych tekstów to swoista przygoda. Budzi miejscami uśmiech, gdzie indziej zmusza do wstrząsającej refleksji, otwiera niezwykłe pola interpretacji. Zapoznanie się z tymi dziełami stanowi dopełnienie wiedzy o polskiej współczesnej twórczości muzyczno-teatralnej.

[opis pochodzi od wydawcy]

***

Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku

Prowadziła: Beata Stylińska

Gość: Bolesław Błaszczyk (wiolonczelista i muzykolog)

Data emisji: 20.02.2024

Godzina emisji: 21.30

mo/kul/mgc