Polski horror sprzed stu lat. Czytamy Grabińskiego
Uwięziony w stereotypowych formułach ("polski Poe", "polski Lovecraft", "polski Meyrink"), uważany przez lata za pisarza drugorzędnego, ograniczającego swoją twórczość do niewielkiego wycinka literatury popularnej, obecnie Stefan Grabiński odkrywany jest jako pisarz wyjątkowy, niezwykle oryginalny, wart czegoś więcej niż konwencjonalne wzmianki w historycznoliterackich syntezach.
Autorka książki "Demon ruchu, duch czasu, widma miejsc. Fantastyczny Grabiński i jego świat" mówiła w Dwójce o genezie fantastycznych poszukiwań tego pisarza. - On za młodu był osobą bardzo religiną, ale potem to zarzucił. Cały czas miał jednak potrzebę sacrum, drugiego dna, duchowej nadbudowy. Dlatego zaczął pisać opowiadania fantastyczne - mówiła dr Joanna Majewska.
W audycji rozmawialiśmy m.in. o tradycji literackiej, do której nawiązywał Grabiński (Mickiewicz, Prus), nawiązaniach do zagranicznej klasyki grozy (Edgar Allan Poe, Robert Louis Stevenson, E. T. A. Hoffmann), ówczesnym świecie literackim, z którym się zetknął (Leśmian, Schulz, Przybyszewski, Żuławski, Irzykowski, który był odkrywcą jego talentu), wpływie miejsca, w którym się wychował, na jego twórczość (Lwów i Galicja jako prowincjonalny mikrokosmos pisarza), wpływie rozwoju cywilizacji i techniki na jego pomysły (elektryfikacja Lwowa, telegraf, pierwsze samochody, połączenie z europejską siecią kolejową - stąd "horror kolejowy"), zafascynowaniu nowoczesnością, ale też prowincją i zaściankiem, łączeniu zamiłowania do nauk ścisłych z wiarą w zjawiska paranormalne oraz popularności spirytyzmu jako metody badawczej.
***
Tytuł audycji: Strefa literatury
Prowadziła: Kinga Michalska
Goście: prof. Ewa Paczoska – dyrektor Instytutu Literatury Polskiej Wydziału Polonistyki UW, znawczyni literatury 2. poł. XIX wieku oraz przełomu XIX i XX wieku; dr Joanna Majewska – autorka książki "Demon ruchu, duch czasu, widma miejsc. Fantastyczny Grabiński i jego świat" (Wyd. Ossolineum) oraz Maciej Płaza (autor posłowia do "Muzeum dusz czyśćcowych" - nowego wyboru najlepszych nowel Grabińskiego, które ukazało się 18 lipca nakładem Wydawnictwa Vesper)
Data emisji: 2.09.2018
Godzina emisji: 18.00
bch/jp
