- Do księgarń trafia pierwsze krytyczne, dwutomowe wydanie "Orfeusza w piekle XX wieku", w opracowaniu Katarzyny Szewczyk-Haake.
- W książce tej Józef Wittlin pisze o konsekwencjach wojen i losie wygnańców.
- O Józefie Wittlinie i jego "Orfeuszu w piekle XX wieku" w audycji rozmawiali prof. Katarzyna Szewczyk-Haake i prof. Wojciech Ligęza.
Jak podkreślił prof. Wojciech Ligęza, czyta on Wittlina jako pisarza odwagi myślenia. - Myśleć samodzielnie to obecnie zadanie bardzo ważne, ale mało popularne. To pisarz uczciwości moralnej, odpowiedzialności, duchowego zaangażowania w sprawy zbiorowości. Jest wiarygodny, dlatego że w pewnym sensie ciągle pisze autobiografię. Wittlin jest człowiekiem rozczarowanym, ale jednocześnie pełnym nadziei. Dla niego najważniejsze jest to, co dzieje się w ludzkim umyśle, ta ciągła skłonność do wywoływania wojen - mówił.
Katarzyna Szewczyk-Haake dodała, że o sile esejów Wittlina stanowi ich specyfika. - Są w nich trudne diagnozy, a jednocześnie próby wydobycia z czytelnika siły do ich przepracowania w sobie - stwierdziła.
"Podobno tylko maska pośmiertna może ukazać prawdziwą twarz człowieka. Często maska ta bywa jedynym dowodem, że człowiek ów miał własną twarz. Toteż każde uczciwe dzieło literackie jest właściwie pośmiertną maską autora, zrobioną już za życia" - to słowa Józefa Wittlina ze szkicu "Pisma pośmiertne".
28:28 2022_03_15 21_30_49_PR2_Rozmowy_po_zmroku.mp3 Józef Wittlin to pisarz wrażliwości moralnej (Rozmowy po zmroku/Dwójka)
Tym esejem autor zakończył "Orfeusza w piekle XX wieku" - tom wydany przez Jerzego Giedroycia w Instytucie Literackim w 1963 roku. Potem w roku 2000 ukazało się wznowienie tej książki, a teraz otrzymujemy pierwsze krytyczne, dwutomowe wydanie "Orfeusza w piekle XX wieku", w opracowaniu Katarzyny Szewczyk-Haake.
Józef Wittlin pisze w tych esejach o konsekwencjach wojen dla ludzkości, o kryzysie wartości moralnych, o losie emigrantów i wygnańców. Znajdujemy tu jego refleksje z podróży do bliskich mu miast: Asyżu, Wiednia czy Paryża. Są szkice literackie poświęcone ważnym dla niego pisarzom, takim jak Homer, Bernanos czy Gogol. Są wspomnienia zmarłych przyjaciół, np. Jana Stura, Josepha Rotha czy Jana Lechonia. Wiele miejsca Wittlin poświęca tak ważnemu dla niego miastu, jakim był Lwów. Istotnym dla niego tematem jest odpowiedzialność pisarska. W cytowanym eseju Wittlin wyznaje: "Jeśli jesteśmy pisarzami, piszemy nieomal zawsze in articulo mortis".
***
Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku
Prowadziła: Dorota Gacek
Goście: prof. Katarzyna Szewczyk-Haake (literaturoznawczyni), prof. Wojciech Ligęza (historyk literatury, eseista, krytyk)
Data emisji: 15.03.2022
Godzina emisji: 21.30
mo
