- Bohaterem audycji był Sándor Márai, węgierski poeta, prozaik, dziennikarz, emigrant z rodzinnego kraju.
- Niedawno ukazała się jego biografia pt. "Odyseja XX wieku. Sándor Márai - Życie i dzieło". Jej autorem jest Tibor Meszaros.
- Książkę przetłumaczyła na język polski Irena Makarewicz, która w Dwójce opowiedziała o niezwykłym życiu Sándora Máraiego.
Sándor Márai to węgierski poeta, prozaik, dziennikarz, a także emigrant z rodzinnego kraju. Po wyjeździe w 1948 roku, aż do swojej samobójczej śmierci w roku 1989 w Stanach Zjednoczonych, nigdy już nie odwiedził Węgier.
Sándor Márai znany w Polsce
Pisarz już od pierwszej publikacji w Polsce w roku 2000, kiedy to ukazała się mikropowieść "Żar", zdobywał sobie coraz większe grono czytelników. Kolejne wydawane w naszym kraju książki Máraia to na przykład "Dziennik", "Wyznania patrycjusza", cykl "Dzieło Garrenów", tomy opowiadań, szkice z podróży.
Teraz otrzymujemy biografię Sándora Máraiego. Jej autorem jest Tibor Meszaros – historyk literatury, bibliograf, bibliotekarz, opiekun dziedzictwa pisarza w Muzeum Literatury imienia Petofiego w Budapeszcie. Tytuł książki to "Odyseja XX wieku. Sándor Márai - Życie i dzieło".
Sándor Márai - zawsze w drodze
W swojej "Księdze ziół" Sándor Márai pisał: Czy wiesz, że na wieki pozostaniesz wędrowcem, i wszystko, co czynisz jest ruchem wędrowca podążającego drogą? Sensem twojej drogi nie jest cel, lecz wędrówka. Nie żyjesz w określonych sytuacjach, ty zawsze jesteś w drodze.
Do motywu wędrówki, a w zasadzie tułaczki, silnie odnosi się biograf pisarza, co wybrzmiewa już w tytule biografii. Sam Sándor Márai utożsamiał się z także z Ulissesem - był to jego pseudonim, pod którym występował w Radiu Wolna Europa.
- Bardzo celnie Tibor Meszaros uchwycił, do kogo należałoby przyrównać życie i samą osobę Máraiego, bo Odyseusza, Ulissesa łączy z nim bardzo, bardzo wiele. Przede wszystkim tułaczka, która i w jednym, i w drugim przypadku stanowiła pokaźną część ich życia, ale też później niemożność odnalezienia się w tej rzeczywistości, którą bohater zastawał po powrocie - mówiła Irena Makarewicz.
Czytaj także:
Ojczyzna jest jak dzieciństwo
Jak dodała tłumaczka, zanim Sándor Márai wyemigrował z Węgier na zawsze, wyjeżdżał na krócej, jednak po powrocie czuł rozczarowanie.
- Przytoczę słowa żony Máraiego, która napisała w swoich dziennikach, że ojczyzna to jest coś takiego jak dzieciństwo, czyli taki przestwór, do którego już nie da się wrócić. To było, minęło i zostaje tylko i wyłącznie wspomnienie - zaznaczyła.
W audycji Irena Makarewicz mówiła także o tym, jak pisarz rozumiał pojęcie losu. W "Księdze ziół" zapisał: Z ostatnim tchnieniem podziękuję losowi, że byłem człowiekiem i iskra rozumu świeciła także w mojej mrocznej duszy. Przeżyłem coś największego i najwspanialszego, los człowieka. Nie mogło mi się przydarzyć nic innego i nic lepszego.
29:20 Dwojka_Strefa_literatury_2023_12_15-21-42-36.mp3 Węgierski pisarz Sándor Márai - Odyseusz XX wieku (Strefa literatury/Dwójka)
***
Tytuł audycji: Strefa literatury
Prowadziła: Dorota Gacek
Gość: Irena Makarewicz (tłumaczka książek oraz biografii Sándora Máraiego)
Data emisji: 15.12.2023
Godzina emisji: 21.30
pg/mgc/pr