Pytanie o wartość ludzkiego życia w prozie czeskiej

Ostatnia aktualizacja: 08.11.2019 21:40
Gośćmi "Czytelni" byli Iwona Rusek i Piotr Kofta, którzy zrecenzowali książki czeskich autorów: "Hanę" Alena Mornštajnovej i "Mówić prawdę" Josefa Formanka.
Audio
  • Pytanie o wartość ludzkiego życia w prozie czeskiej (Czytelnia/Dwójka)
Hana Aleny Morntajnovej i Mówić prawdę Josefa Formanka
"Hana" Aleny Mornštajnovej i "Mówić prawdę" Josefa FormankaFoto: Mat. prasowe

"Hana" Aleny Mornštajnovej to wielowątkowa opowieść o sile życia, miłości i pamięci w obliczu cierpienia, poczucia winy i utraty. Czechy, lata 50. XX wieku. W wyniku przewrotnego zrządzenia losu dziewięcioletnia Mira cudem uchodzi z życiem, traci jednak najbliższych. Jej jedyną żyjącą krewną jest tajemnicza ciotka Hana, kobieta-duch, "czarna zmora". Obserwując rodzącą się między nimi więź, stopniowo odkrywamy sekrety dwóch pokoleń pewnej czeskiej rodziny, na której cieniem położyły się tragiczne wydarzenia drugiej wojny światowej.

Mikrokosmosem codzienności zdaje się rządzić ślepy traf. Niewysłany na czas list, złamany zakaz, ciastka kupione w niewłaściwym momencie – jakie byłoby życie bohaterów, gdyby choć jeden element tej układanki wyglądał inaczej? Czy można dźwigać brzemię odpowiedzialności, jeśli było się tylko niewinną zabawką w rękach losu? Hana to nie tylko imię bohaterki, ale także czeskie słowo oznaczające wstyd. Wstyd tej, która przeżyła. Powieść uzyskała w Czechach liczne nagrody, w tym tytuł Czeskiej Książki Roku 2018. Prawa do tekstu sprzedano do dwunastu krajów na całym świecie, w tym m.in. do Słowacji, Słowenii, Włoch, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Węgier i Syrii.

Powieść "Mówić prawdę" Josefa Formanka została napisana na podstawie prawdziwych wydarzeń. Wojna, ludzkie cierpienie, ale też miłość do życia, skrywane marzenia, siła i odwaga człowieka uwikłanego w wielką historię. Bernard Mares, bękart spłodzony w wyniku mezaliansu i podrzucony pod drzwiami kościoła, w poszukiwaniu namiastki rodziny decyduje się wstąpić do SS. Później zostaje żołnierzem Armii Czerwonej, najmłodszym regionalnym sekretarzem Partii Komunistycznej, więźniem, milionerem i jedynym lokatorem wysypiska śmieci.

Kilkakrotnie bliski śmierci, spotkał wielką miłość, stracił ją i szukał jej ponownie. Podobnie jak odpowiedzi na pytanie: jakie jest znaczenie ludzkiego życia? Ta historia rozgrywa się w Austrii, Czechosłowacji, Niemczech, Rosji, Indonezji i Wenezueli. Wysłuchując i opisując opowieść Maresa, autor jednocześnie rozlicza się ze swoim własnym życiem. 

***

O obu książkach rozmawialiśmy z Piotrem Koftą i Iwoną Rusek.

***

Tytuł audycji: Czytelnia 

Prowadziła:  Małgorzata Szymankiewicz

Data emisji: 9.11.2019

Godzina emisji: 12.30

Czytaj także

Czy każdy z nas ma swoją książkę-pocieszycielkę?

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2019 13:32
Książki-pocieszycielki to takie, które łagodzą ból, stratę, zwątpienie czy po prostu gorszy nastrój. O swoich książkach-pocieszycielkach opowiadają dziennikarze radiowej Jedynki oraz nasi słuchacze. A Państwo po jakie tytuły sięgają w chwilach słabości?
rozwiń zwiń