Nie ma drugiej takiej armii jak armia Izraela

Ostatnia aktualizacja: 06.04.2014 10:00
- Izraelska armia to chyba najbardziej demokratyczne wojsko świata. Szeregowiec do generała mówi po imieniu, a po ćwiczeniach siadają razem i piją piwo - opowiadał w Dwójce Paweł Smoleński, z którym rozmawialiśmy o książce "Oczy zasypane piaskiem. Notatki z Palestyny".
Audio
  • Paweł Smoleński o książce "Oczy zasypane piaskiem. Notatki z Palestyny" (Literatura non-fiction/Dwójka)
Paweł Smoleński: Nie bardzo wyobrażam sobie kompanię honorową wojska izraelskiego
Paweł Smoleński: Nie bardzo wyobrażam sobie kompanię honorową wojska izraelskiegoFoto: PAP/Jan-Uwe Ronneburger

- Nie bardzo wyobrażam sobie kompanię honorową wojska izraelskiego - opowiadał gość Katarzyny Nowak. - Oni by nie wiedzieli, jak należy robić baczność i spocznij. Zresztą oni nie są od tego, mają bronić kraju - dodawał.

Jedną z najbardziej charakterystycznych różnic między wojskiem izraelskim a innymi armiami świata jest prawo żołnierzy do odmowy wykonania rozkazu, jeśli jest on skandaliczny i haniebny. - To się wzięło od wydarzeń sprzed wielu lat, kiedy żołnierze pogranicznicy wykonali rozkaz i strzelali do bezbronnych izraelskich Arabów, którzy wracali z pola do domu nieświadomi tego, że akurat ogłoszono godzinę policyjną - opowiadał Paweł Smoleński. - Zginęło kilkadziesiąt osób. Sprawa trafiła przed sąd. Werdykt był znamienny. Sędzia główny mówił do żołnierzy, że jeżeli usłyszą rozkaz, który w ich głowie wywoła skojarzenia z czarną flagą, symbolem tego, że coś jest złe, to nie tylko mogą, ale wręcz mają obowiązek odmówić wykonania rozkazu. Nie ma drugiej armii na świecie, w której istniałby tego typu nakaz - podkreślał.

/

Zdaniem autora wielu książek na temat konfliktu izraelsko-palestyńskiego ciągle jest szansa na uzyskanie porozumienia między tymi krajami. - Można jeszcze stworzyć niepodległe państwo palestyńskie, przy założeniu, że wielu żydowskich osiedli nie da się ewakuować z Zachodniego Brzegu. Trudno sobie wyobrazić ewakuację miast, które liczą po 40 tysięcy ludzi. Oznacza to konieczność korekty granic i wymiany terytorialnej z Izraelem - wyjaśniał.

Osiągnięciu względnego spokoju w stosunkach izraelsko-palestyńskich może przeszkodzić rozbudowa kolejnych osiedli żydowskich na Zachodnim Brzegu. - Palestyńczycy uważają, że cała polityka izraelskiego osadnictwa prowadzi w tę stronę, by tak poszatkować terytorium, do którego roszczą sobie prawa, żeby nie mogli stworzyć samodzielnego organizmu państwowego. Jako przykład podają choćby pas osiedli, który powolutku zaczyna otaczać Jerozolimę Wschodnią. Oni nie wyobrażają sobie niepodległej Palestyny ze stolicą w Ramallah. Uważają, że Jerozolima Wschodnia należy do nich i powinna być podzielona.

Z drugiej strony warunkiem koniecznym pokoju jest odrzucenie przez Palestyńczyków przemocy, jako środka do wybicia się na niepodległość. - Choć Palestyna bardzo się islamizuje, to pojawia się też coraz większa grupa młodych ludzi, którzy dostrzegają, że jedyne, co mogą osiągnąć chwytając za karabin, to kolejna przegrana. Tylko odrzucenie przemocy i sprzeciw moralny, połączony z konsekwencją i odwagą, może dać im sukces...

Więcej na temat aktualnej sytuacji w stosunkach izraelsko-palestyńskich - w nagraniu audycji.

Z Pawłem Smoleńskim rozmawiała Katarzyna Nowak.
bch/asz

Zobacz więcej na temat: Palestyna Paweł Smoleński
Czytaj także

Mandela non-fiction

Ostatnia aktualizacja: 15.12.2013 15:00
W "Przestrzeniach kultury" kolejna audycja z cyklu "Literatura non-fiction". Tym razem spotkaliśmy się z Wojciechem Jagielskim, autorem książki "Trębacz z Tembisy", w której pisze m.in. o Nelsonie Mandeli.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Grażyna Jagielska: wyzwaniem było dla mnie zrobienie zakupów w supermarkecie...

Ostatnia aktualizacja: 19.01.2014 13:00
- "Lękowcy" boją się chaotycznego tłumu. Często porzucają zakupy w połowie i uciekają - opowiadała w Dwójce autorka m.in. książek "Miłość z kamienia" oraz "Anioły jedzą trzy razy dziennie". Za zaangażowanie w pracę męża, słynnego korespondenta wojennego zapłaciła bardzo wysoką cenę.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Mariusz Szczygieł: kocham u reporterów ich obsesje

Ostatnia aktualizacja: 15.03.2014 15:37
– Szukając tekstów, starałem się, żeby to buzowało jak w szampanie – o nowo wydanej "Antologii polskiego reportażu XX wieku" opowiadał w Dwójce redaktor tej niecodziennej publikacji Mariusz Szczygieł.
rozwiń zwiń