Spolegliwy mężczyzna robi językowe psikusy

Ostatnia aktualizacja: 01.04.2016 16:00
– Obcokrajowcy uczący się języka polskiego nie są w stanie przez długi czas tego zrozumieć, bo to zupełnie nielogiczne – mówiła dr Agata Hącia o pewnym gramatycznym figlu polszczyzny.
Audio
  • Jak język nas zwodzi i jakie figle nam płata? (Nasz język współczesny/Dwójka)
Sam Charlie Chaplin byłby zadziwiony ilością figli, jakie płata gramatyka języka polskiego
Sam Charlie Chaplin byłby zadziwiony ilością figli, jakie płata gramatyka języka polskiegoFoto: wikimedia/domena publiczna

Zdanie "pięciu panów przyjechało" to jeden z wielu przykładów tego, jak zwodzi nas polszczyzna. – Mówimy o mnogości, mówimy o mężczyznach, którym przysługuje gramatyczny rodzaj męskoosobowy, wyróżniony jak żaden inny, ale gdy dopasujemy czasownik, to jest on nie tylko w liczbie pojedynczej, lecz także w rodzaju nijakim – zauważyła dr Agata Hącia.

Samo słowo "mężczyzna" ma zresztą żeński rodzaj i żeńską deklinację, a pierwotnie oznaczał zbiór mężów ("mąż" zaś to dawny mężczyzna). – Jeszcze więcej psikusów związanych jest ze znaczeniem wyrazów albo ze związkami formy i znaczenia – opowiadała językoznawczyni, przywołując m.in. przymiotnik "spolegliwy", którego podstawowe znaczenie to wcale nie "uległy".

***

Tytuł audycji: Nasz język współczesny

Prowadzi: Małgorzata Tułowiecka

Gość: dr Agata Hącia (językoznawczyni)

Data emisji: 1.04.2016

Godzina emisji: 13.00

mc/jp


Czytaj także

Tajniki wymowy: sześćset, szejset czy seśset?

Ostatnia aktualizacja: 05.02.2016 16:15
- Niektóre liczebniki sprawiają problemy nie tylko w odmianie, lecz także te związane z wymową - przyznaje językoznawca dr Jarosław Łachnik.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Purysta, pan języka, abnegat. Którym z nich jesteś?

Ostatnia aktualizacja: 19.02.2016 13:55
Jedni chcą językową "czystość" chronić za wszelką cenę, inni pozostawiają język jego własnemu żywiołowi. Kto logizuje w języku, a kto jest perfekcjonistą? Ile jest zapożyczeń w polszczyźnie?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Innowacje językowe to nie tylko nowe wyrazy

Ostatnia aktualizacja: 04.03.2016 14:20
– Innowacje mogą być związane z bieżącym życiem kulturalnym i społecznym, ale wynikają też z długotrwałych procesów w języku – mówił prof. Radosław Pawelec.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kalisz, Kielce, Nakło i inne miasta z kałuży

Ostatnia aktualizacja: 18.03.2016 13:30
Większość Polski od wieków mieści się na terenach podmokłych, stąd tak wiele u nas słów i nazw związanych z grząskim podłożem. M.in. o nich mówiła w Dwójce dr Agata Hącia
rozwiń zwiń