Deportacje i wywózki zaczęły się na Kresach w lutym 1940 roku. Dotknęły rodziny polskich urzędników, osadników wojskowych, także inteligencję. Tracili wszystko, wywożeni na wschód w bydlęcych wagonach. Niedokładne szacunki podają liczby od 300 tysięcy do miliona Polaków wywiezionych na Syberię.
prof. Janusz Odziemkowski Deportacja nie była niczym nowym w Rosji. Przesiedlania ludności stosowano od wieku XVII, a nawet wcześniej. W naszym pojęciu to było traktowanie nieludzkie, a w Rosji to było naturalne
Dr Robert Wyszyński przypomniał, że już w 1938 roku na tych terenach nad Zbruczem zlikwidowano ponad 100 tysięcy Polaków, a zesłano ich około 50 tysięcy, więc sam proces zsyłek obejmuje okres około 20 lat, a nie tylko lata 1940-1941.
Goście Krzysztof Renika mówili o politycznych uwarunkowaniach przełomu lat 40. ubiegłego wieku, o konferencji w Zakopanem NKWD-gestapo, gdzie planowano operację deportacyjną. Z nagrania dowiemy się także kogo wywożono, w jakich warunkach, gdzie osiedlano i jak wybuch II wojny wpłynął na deportacje.
Usłyszmy także fragmenty wspomnień: Antoniny Szreckiej-Jarczuk zamieszczony w tomie "Z Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej na wygnanie. Opowieści zesłańców 1940-46" oraz Zbigniewa Myślickiego z archiwum Karty.
***
Tytuł audycji: "Świat Kresów"
Prowadzi: Krzysztof Renik
Goście: prof. Janusz Odziemkowski (historyk z UKSW), dr Robert Wyszyński (ekspert Centrum Analiz Instytutu Jagiellońskiego, były dyrektor Instytutu Kresowego)
Data emisji: 18.02.2017
Godzina emisji: 18.10
ab/fbi