Rozmowa z Sebastianem Stankiewiczem, odtwórcą roli Filaka w filmie "Pan T."
Jak podają media, twórcy filmu "bez zgody mieli zaczerpnąć motywy, bohaterów i konkretne sceny z książki "Dziennik 1954" Leopolda Tyrmanda. Kilka fragmentów przepisali niemal słowo w słowo". Syn pisarza, właściciel praw autorskich, oskarża ich o kradzież".
Reżyser filmu Marcin Krzyształowicz wyjaśnia, że inspirował się kilkoma znanymi postaciami z lat 50, w tym również Tyrmandem. Uważa, że Matthew Tyrmand specjalnie blokuje produkcję, aby otrzymać "horrendalne pieniądze". Gdzie w sztuce kończy się inspiracja? Czy prawo potrafi rozsądnie wyznaczyć taką granicę? Do kogo powinny należeć najważniejsze postacie polskiej kultury?
"Pan T.". Powrót do powojennej bohemy>>>
Zdaniem Katarzyny Malinowskiej, nieporozumienie bierze się stąd, że polskie kino nie ma jeszcze zbyt dużej praktyki w produkcji kina biograficznego. - Biografie pojawiają się dopiero od kilku lat. Wcześniej polskie kino nie mierzyło się aż tak często z tematami biograficznymi czy historycznymi, więc nie mamy zbyt dużo precedensów. Ale nie mam wrażenia, żeby środowisko filmowe nie było świadome podstawowych założeń polskiego prawa - wyjaśniła.
- W interesie polskiego kina i publiczności jest, żeby kino próbowało łapać wszystkie bieżące tematy i opisywały rzeczywistość, również zastanawiało się nad ważnymi postaciami polskiej kultury. Oczekiwanie, że tego typu proces oczyści, wyjaśni coś, moim zdaniem jest założeniem błędnym - podkreśliła Katarzyna Malinowska.
"Pan T." Sebastian Stankiewicz: to film o wolności artysty w czasach zniewolenia>>>
Podobnie uważa Jakub Majmurek, który uważa, że prawo i praktyka jego stosowania powinny dawać większą swobodę twórcom. Odniósł to do kina amerykańskiego, które pozostaje autonomiczne. - Kiedy oglądamy amerykańskie kino, trudno sobie wyobrazić, żeby w Polsce powstawały takie filmy - zaznaczył filmoznawca.
Innego zdania jest prof. Piotr Ślęzak z Uniwersytetu Śląskiego. Jego zdaniem nasze społeczeństwo, w tym środowisko twórców filmowych, nie należy do szczególnie świadomych. Według niego taki proces uświadomiłby producentom i reżyserom, że "jednak pewne minimum świadomości prawnej jest potrzebne".
***
Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą
Prowadził: Krzysztof Grzybowski
Goście: Katarzyna Malinowska (dyrektorka artystyczna festiwalu Script Fiesta), Jakub Majmurek (publicysta, filmoznawca), prof. Piotr Ślęzak (radca prawny, Uniwersytet Śląski)
Data emisji: 14.01.2020
Godzina emisji: 17.30
am
