"Listy Konstantego Jeleńskiego do rodziców wiele o nim mówią"

Ostatnia aktualizacja: 04.05.2022 18:00
- Te listy to bardzo ważny materiał źródłowy, pokazujący Konstantego Jeleńskiego od strony prywatnej, do tej pory nieznanej. Dotychczas niewiele wiedzieliśmy o jego osobowości, a tę szczerą korespondencję czyta się z wielkim przejęciem. Listy do matki Konstanty pisał niemal codziennie, przez 30 lat to była wymiana niemal 800 listów, z czego ponad 700 napisał syn do matki, to świadczy o emocjach między nimi - mówiła w Dwójce Agnieszka Papieska.
Po raz pierwszy została opublikowana korespondencja Konstantego Jeleńskiego z rodzicami
Po raz pierwszy została opublikowana korespondencja Konstantego Jeleńskiego z rodzicamiFoto: Pixabay.com
  • W 35. rocznicę śmierci Konstantego Jeleńskiego - eseisty, krytyka, współpracownika paryskiej "Kultury" - rozmawialiśmy o opublikowanej po raz pierwszy przez Muzeum Literatury w Warszawie jego korespondencji z rodzicami.
  • Gośćmi audycji byli Agnieszka Papieska oraz prof. Andrzej Stanisław Kowalczyk.

- Przyjaciel wielkich artystów. Nowoczesny intelektualista krążący po paryskich salonach i dyskotekach z lekko ironicznym uśmiechem - mówił o nim w radiowej audycji Wojciech Karpiński. Konstanty Jeleński - znakomity eseista i krytyk, żołnierz I Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka, współpracownik paryskiej "Kultury" - zmarł 35 lat temu, 4 maja 1987 roku.

Konstanty Jeleński był kosmopolitą, zanurzonym w żywiole wielu języków (oprócz polskiego władał francuskim, angielskim i włoskim, również niemieckim) Europejczykiem. Zbigniew Herbert nazwał go - w dedykacji, którą opatrzył swój esej o Sienie - "Aleksandryjczykiem". Mieszkańcem świata.

Wywodził się ze środowiska ziemiańsko-inteligenckiego, ze starej rodziny Wielkiego Księstwa Litewskiego ("tak jak Gombrowiczowie, tylko trochę wyżej", pisał Miłosz). Jego kuzynką była choćby prawnuczka Mickiewiczowej Maryli Wereszczakówny.


Posłuchaj
29:10 2022_05_04 17_29_56_PR2_O_wszystkim_z_kultura.mp3 "Listy Konstantego Jeleńskiego do rodziców wiele o nim mówią" (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

 

Konstanty Aleksander przyszedł na świat w Warszawie, 2 grudnia 1922 roku, jako syn dyplomaty Konstantego Jeleńskiego (m.in. pierwszego sekretarza ambasady w Rzymie) i Teresy ze Skarżyńskich. 

Wychowywał się częściowo u babki Marii Magdaleny z Czarnowskich Skarżyńskiej ("rozmawiała częściej po francusku niż po polsku", wspominał Jeleński po latach). Miał również za sobą przedszkole w Wiedniu oraz internat dominikanów w Szwajcarii.

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadziła: Dorota Gacek

Goście: Agnieszka Papieska oraz prof. Andrzej Stanisław Kowalczyk

Data emisji: 4.05.2022

Godzina emisji: 17.30

mo

Czytaj także

Konstanty Jeleński. Menadżer polskiej literatury na Zachodzie

Ostatnia aktualizacja: 18.10.2021 19:33
W "Śladach pamięci" prezentowaliśmy część drugą wspomnień o Konstantym Jeleńskim. Mówiono o nim "menadżer literatury polskiej na Zachodzie". Według Wojciecha Karpińskiego był działającym alter ego Witolda Gombrowicza. Sam Gombrowicz napisał przy jakiejś okazji: "Wszystkie wydania moich dzieł w obcych językach powinny być opatrzone pieczątką »dzięki Jeleńskiemu«".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Konstanty "Kot" Jeleński. Największy ambasador polskiej kultury

Ostatnia aktualizacja: 02.01.2024 05:45
- Przyjaciel wielkich artystów. Nowoczesny intelektualista krążący na paryskich salonach i dyskotekach z lekko ironicznym uśmiechem - mówił o nim w radiowej audycji Wojciech Karpiński. Konstanty Jeleński - znakomity eseista i krytyk, żołnierz I Dywizji Pancernej gen. Maczka, współpracownik paryskiej "Kultury" - urodził się 102 lata temu, 2 stycznia 1922 roku.
rozwiń zwiń